БИШКЕК, 1-дек. — Sputnik. Эгер айрым округдарда парламенттик шайлоо кайра өтө турган болсо, анда буга чейин шайлоодо ат салышып, бирок өтпөй калган талапкерлер ага катыша алат. Бул тууралуу Sputnik Кыргызстан агенттигине Борбордук шайлоо комиссиясынын укуктук камсыздоо бөлүмүнүн башчысы Медина Кутбердиева билдирди.
Эске салсак, АСУнун алдын ала жыйынтыгы боюнча, Бишкектин эки районунда (Биринчи май жана Свердлов) шайлоочулар "баарына каршы" пунктуна эң көп добуш берген. Мыйзамда эгер шайлоодо "баарына каршы" пунктуна башка талапкерлерге караганда добуш көп берилсе, шайлоо кайра өтөрү жазылган. Бул эреже бир мандаттуу округдар боюнча шайлоого да тиешелүү.
Шайлоонун акыркы жыйынтыгы чыга элек, ошентсе да айрым талапкерлер аталган эки округ боюнча кайра шайлоого катыша турганын билдиришти. Алардын арасында ошол эле округдан шайлоого катышкан да, катышпаган да талапкерлер бар.
Кайра шайлоо өтүп калса, ага кимдер катыша алат?
Кутбердиева Sputnik Кыргызстан агенттигинин кайра шайлоого кимдер катыша алары тууралуу суроосуна да жооп берди.
"Эгер шайлоо округунда башка талапкерге караганда "баарына каршы" пунктуна көбүрөөк добуш берилип кала турган болсо, анда шайлоо боюнча конституциялык мыйзамдын 37-беренесинин 3-бөлүмүнүн 1-пунктунда шайлоо өткөн жок деп эсептелип калары жазылган. Негизи кайра шайлоого аны жараксыз деп таанууга себепкер болгон талапкерлер катыша албайт. Ал эми бул жерде шайлоо жараксыз эмес, өтпөй калды деп табылып жатат. Ошондуктан округдан буга чейин ат салышып, бирок өтпөй калгандары, партия тизмеси менен барып өтпөй калгандары, шайлоого катышпагандары деле ат салышканга укуктуу", — деди Кутбердиева.
Юрист шайлоо өткөн жок же жараксыз деп табылгандан кийин кайра шайлоо БШК тарабынан бир айдын ичинде белгиленерин айтты. Кайра шайлоо Конституциялык мыйзамда көрсөтүлгөн мезгилде өткөрүлүп, мында шайлоо аракеттеринин (даярдык, үгүт иштери ж.б.) мөөнөтү үчтөн бирге кыскарарын кошумчалады. Ошондой эле ал талапкердин катталган жери мааниге ээ эмес экенин билдирди.
"Кайра шайлоо өтө турган округга талапкерлигин жашаган же катталган жерине карабай баары коё алат. Тактап айтканда, талапкердин кайсы жерде жашап, катталганы мааниге ээ эмес. Бул жерде жарандыгы, жаш курагы сыяктуу башка критерийлер эске алынат", — деди ал.
Эске салсак, 28-ноябрда Кыргызстанда парламенттик шайлоо өттү. Бул ирет шайлоо жаңы тартип менен уюштурулду. 54 талапкер партия тизмеси менен шайланса, 36сы Жогорку Кеңешке бир мандаттуу округдан катышты. АСУнун алдын ала жыйынтыгы менен Жогорку Кеңешке алты партия өттү. Бир мандаттуу округдардын ичинен эки округда "баарына каршы" пунктуна көп добуш берилген. Учурда добуштарды кол менен эсептөө уланууда.