БИШКЕК, 15-сен. – Sputnik. Кыргызстанда COVID-19ду ПРЦ-тест аркылуу аныктаган жеке лабораториялардын кирешеси быйылкы жылдын алты айында бир нече эсеге өстү. Муну алар төккөн салыктар менен жыйымдардын көлөмүнөн байкоого болот.
Sputnik агенттигине Мамлекеттик салык кызматы берген маалыматка караганда, быйылкы жарым жылдыкта 2020-жылдын ушул учуруна салыштырмалуу 2-4 эсеге көп салык жана жыйымдарды төккөн лабораториялар бар. Мисалы, "Бонецкий" лабораториясы 2020-жылдын алты айында 22 миллион сом төлөсө, быйыл 94,5 миллионго жеткирген.
Aqua Lab лабораториясы былтыркы алты айда — 10,9, быйыл — 27 миллион сом төккөн. "Интермедикал" өткөн жылдын январь-июнунда 100 миң сом салык төлөсө, быйыл бул көрсөткүч 194 миң сомдон ашкан.
Төлөгөн салыгында анчалык чоң айырмасы жок эки лаборатория болду. Биринчиси — "Экспресс плюс" (135 миң – 176 миң сом), экинчиси — "Лаборатория №1" (83 миң сом – 122 миң сом).
Өзүңөр көрүп тургандай, инфограммада 2020-жыл толугу менен жана үстүбүздөгү жылдын алты гана айынын ичинде төлөгөн салыктар берилди. Ошондо дагы бешөөнүн ичинен үчөө жарым жыл ичинде бир жылдык төлөмдөрүнөн алда канча көп салык төлөп койгон.
Сөз болуп жаткан мекемелер кирешесин ПЦР-тесттердин эсебинен жогорулатты деген расмий маалымат жок. Салык кызматынан мекеме кайсы ишмердүүлүгү үчүн салык төлөп жаткандыгы боюнча маалымат бербесин айтышты.
Жеке лабораториялардан алгачкылардан болуп "Бонецкийге" 2020-жылдын апрель айында ПРЦ-анализ алууга уруксат берилген. Ал эми Auqa Lab жана "Экспресс плюс" лабораториялары июль айында баштап, калгандары кийинчерээк кошулду. Алгач кыргызстандыктар буларга вируска кабылганын аныктоо үчүн гана кайрылса, кийин чет өлкөгө чыгуу үчүн дагы кызматын пайдалана баштаган. Тагыраагы, былтыркы жылдын соңку айларында Россия, Түркия, Казакстан сыяктуу бир катар мамлекеттер кыргызстандыктарга өз аймагына кирүүгө уруксат берген. Ошондон бери кайсы гана өлкөгө чыкпасын, ар бир киши акыркы 72 саат ичинде коронавируска ПЦР-тест тапшырышы зарыл.
Негизи жеке лабораториялардын ичинен алтоо коронавирусту ПЦР ыкмасы менен аныктайт. Салык кызматы бизге анын бешөө тууралуу маалымат берген (аларды жогоруда жаздык). Алтынчысы — "Гемотест"лабораториясы. "Ачык бюджет" порталындагы маалыматка караганда, мекеме быйылкы жылдын алты айында мамлекетке салык жана жыйымдарды кошкондо 12,5 миллион сом төккөн. Өткөн жыл боюнча маалымат жок.
Кыргызстанда жеке лабораторияларда ПЦР-анализдердин баасы 1500дөн 2390 сомго чейин болсо, мамлекеттик лабораторияларда 788ден 927 сомго чейин барт. Чет өлкөгө чыккандар тесттин жыйынтыгы 72 гана саатка жарагандыктан, көбүнчө учарына саналуу сааттар калганда шашылыш түрдө тапшырышат. Бул учурда анализдин баасы 2 миң сомдон жогору болот.