Радио

Наралиева: манасчы феноменин изилдөө иштери купулубузга толгон жок

КММАнын Мамлекеттик тилди өнүктүрүү секторунун башчысы, изилдөөнүн демилгечиси Сапаргүл Наралиева манасчы феноменин изилдөө иштери купулуна толбогонун айтты.
Sputnik

Манасчынын Гиннес рекорддор китебине кирүү аракети мамлекеттик деңгээлде жүрүп, ар тараптуу изилдөө жасалышы керек эле. Манасчы феноменин медициналык жактан эле изилдөө жетишсиз. Касиеттүү өнөр ар тараптуу изилденсе дүйнө элдерине да кызыктуу болот. Себеби нейрофизиолог Жон Экклс теориясында манас айтуучулук аян менен келген, кыргызга гана берилген өзгөчөлүк деп жазган. Бул тууралуу Сапаргүл Наралиева Sputnik Кыргызстан радиосунун эфиринде маек куруп жатып билдирди.

Наралиева: манасчы феноменин изилдөө иштери купулубузга толгон жок

Анын айтымында, буга чейин манасчынын канындагы глюкозанын деңгээлин текшерип көрүшкөн.

"Дөөлөт Сыдыковдун узак убакыт манас айтып Гиннес рекорддор китебине катталуу аракети барып эле идеологияга такалат. Ал эми идеология деген идеялардын, диний-укуктук, философиялык, маданий көз караштардын жыйындысы. Демек, бул мамлекеттин улуттук аң-сезими, абийири жана ар-намысы. Улуттук аң-сезим – бул адамдардын белгилүү бир улутка жана этноско тиешелүүлүгүн түшүнүүсү деп кыргыз тилинин түшүндүрмө сөздүгүндө айтылат. Дал ушул өңүттөн алып караганда биз улуттук идеологияны өнүктүрүү максатында Медакадемияда жыл сайын улуттук баалуулуктарга таянуу менен илимий изилдөө, иш-чараларды өткөрүп келебиз. 2019-жылы 4-декабрда "Манас" күнүндө КММА Мамлекеттик тилди өнүктүрүү комиссиясы менен сүйлөшүп, "Манас" эпосу бардык илимдердин булагы" аталышында илимий-практикалык конференция өткөргөнбүз. Академиянын 57 кафедрасынын баары катышып, жыйынтыгында 17ден ашуун илимий макала жазылды. Мунун ичинен биохимия кафедрасы манасчы феноменин изилдөө жаатында чоң иштерди аткарды. Дөөлөт Сыдыков узак убакыт, тынымсыз манас айтып, дүйнөлүк рекорд коюп, Гиннестин рекорддор китебине кирүүгө кадам жасайт дегенин укканда анын феноменин изилдөө демилгесин көтөрдүк. Буга чейин манасчынын канындагы глюкозанын деңгээлин изилдеп көргөнбүз. Бирок бул жетиштүү эмес", — деди Наралиева.

Ал кезинде Саякбай Каралаев үч күн, үч түн манас айтып, аны эл токтото албаганын эскерип, Дөөлөт Сыдыковдун да беш күн, беш түн манас айтуусу толугу менен ишке ашат деген пикирин кошумчалады.