БИШКЕК, 23-июн. — Sputnik. Июль айында Кыргызстанда күйүүчү май дагы 4-6 пайызга кымбатташы мүмкүн. Бул туурасында Кыргызстандын нефтетрейдерлер союзунан билдиришти.
Маалыматта учурда көп товарлардын, анын ичинен мунай заттарынын наркы улам өсүп жатканы айтылат. Фьючердик баа бүгүнкүгө бир баррелине 75 доллар болгон. Ал эми жыл ичинде 85 пайызга кымбаттаган.
"Суроо-талап өсүп жатат. Bank of America берген анализге таянсак, Brent мунайынын бир баррели 2022-жылы 100 долларга чыгат. Мындай божомолдорду ири нефтетрейдер Trafigura жана америкалык Goldman Sachs банкы да айтып жатат. Баанын көтөрүлүшүн суроо-талаптын көп, ал эми сунуштардын аз болушу менен байланыштырып жатышат", — деп айтылган маалыматта.
Бул тармакта иш алып барып жаткандар Казакстанда да мунай заттарынын баасы кымбаттап жатканын кабарлашты. Рынокко Павлодардагы мунайды кайра иштетүүчү заводдогу 24-июлдан 16-августка чейин жасала турган оңдоо иштери таасирин тийгизген. Рыноктогу эксперттердин айтымында, бул маалда күйүүчү май тартыш болуп, ал өлкөнүн түндүгүнө Россиядан келген импортту көбөйтөт. Трейдерлер май берген бир катар тараптар мындан аркы баанын өсүшүн күтүп, чектеп койгондуктарын айтышты.
Баа Өзбекстанда да көтөрүлгөн. Муну Россиядан келчү мунай заттарынын наркы орточо эсеп менен тоннасы 25тен 30 долларга чейин кымбаттагандыгы менен түшүндүрүштү.
Россияда мунайдын баасынын өсүшүнөн жана рублдин курсунун алсыздыгынан улам бир катар чаралар көрүлүүдө. Мисалы, биржада күйүүчү майдын сатылуусу көбөйүп, демпфердик механизмдер тизгинделүүдө. Мунай компаниялары менен макулдашуулар жүрүп, ички рынокту камсыздаш үчүн экспортко тыюу салуу да каралууда. Россиянын май куйган бекеттеринде баа бир айдан бери (13-майдан тарта) токтоосуз өсүп жаткандыгы айтылды.
"Бүгүн ички рынокто АИ-92 үлгүсүндөгү бензиндин дүң баасы 54 миң рубль, ал эми экспорттук наркы тоннасына 67 миң рублден ашып кетти. Дизель майы мындай абалдан улам Европада асмандап жатат, тарыхый рекоррду жаңылап, алты пайызга кымбаттады", — деп айтылган маалыматта.
Нефтетрейдерлердин билдиргенине караганда, июлда күйүүчү майдын баасы дагы, тагыраагы, 4төн 6 пайызга чейин көтөрүлөт.
"Кыргызстан көп жактан, анын ичинен мунай заттары боюнча импортко көз каранды. Өндүрүшчүлөрдүн баштапкы баасына таасир эте албайбыз. Андыктан өлкөнүн рыногуна таасирин бере алган башка чараларды колдонуу абзел. Маселен, абдан көп колдонулган маалда мунай заттарынан алынган салыкты азайтуу, гибриддик, электр кыймылдаткычтар менен жүргөн техникалык унааларды өлкөгө алып кирип жатканда жеңилдик кароо, май жана газ куюучу бекеттерди курууда нормаларды жөнөкөйлөштүрүү жолдору бар", — деп сунушташты нефтетрейдерлер.
Аталган союздан бул газ рыногун тез өнүктүрүүгө көмөктөшүп, улуттук валютаны күчтөндүрөрүн белгилешти.