Турак жай алуу — кыргызстандыктардын жашоодогу негизги максаттарынын бири. Дароо эле үй сатып алуу көпчүлүк үчүн мүмкүн болбогондуктан, ипотека алууга туура келет. Бирок алгачкы төлөмдү табуу да бир тобуна оңой-олтоң иш эмес. Sputnik Кыргызстан дал ушул төлөмдү табуу жолдорун издеп көрдү.
Контракттык турак жай аманаттары
Бул долбоорду Мамлекеттик ипотекалык компаниянын "Ак-Босого" туунду мекемеси ишке ашырат.
Талаптары төмөнкүдөй:
Компания жакында эле иштей баштагандыктан кредит берүү үч жылдан кийин башталат. Азырынча жарандардан жылдык чени үч пайыз менен депозиттер алынып жатат. Аманаттар Депозиттерди коргоо боюнча агенттик тарабынан корголот. Ал эми ипотеканы 6-9 пайыз менен берүү пландалууда.
Башка күрөө
Мамлекеттик ипотекалык компаниянын алгачкы төлөм катары алына турган үйдүн баасынан 10 пайыздан кем эмес төлөнүшү керек деген талабы бар.
Бирок бул компаниянын бир катар долбоорлорунда "алгачкы төлөм жок болсо, кошумча күрөө койсо болот" деп айтылган. Мекеменин маалымат кызматынан түшүндүрүшкөндөй, бул алгачкы төлөмгө баасы барабар болгон кыймылсыз мүлк болушу мүмкүн.
Банктардагы атайын депозиттер
Жогоркудай эле таризде иштейт. Бирок бул жерде мамлекеттик долбоорлор жок, банктар гана иш алып барат. Мисалы, айрым банктарда атайын ипотекалык депозиттер бар.
Алгачкы төлөм катары жылдык чени 3-4 пайыз менен 2-3 жыл бою акча чогултасыз. Андан соң сизге төмөндөтүлгөн ставка менен (12-14 пайыз) ипотека берилет. Эсиңизде болсун, ставка кадимки коммерциялык ипотекага карата төмөндөтүлөт.
Пенсиялык топтомдор
Социалдык фонд пенсиянын топтомо бөлүгүн ипотекага алгачкы төлөм катары бере алат. Бул үчүн өзүнүн турак жайы жок адамдын пенсиясынын топтомо бөлүгү 50 миң сомдон төмөн болбошу зарыл. Айта кетчү нерсе, бул эреже мамлекеттик ипотека үчүн гана иштейт.
Каражатты алуу үчүн төмөнкү документтер керек:
Белгилей кетсек, каражатты жаран колуна албайт. Ипотека берилери тууралуу документтер даяр болгондон кийин каражат банк көрсөткөн эсепке которулат. Топтолгон акчанын суммасын билүү үчүн Социалдык фондго кайрылуу керек.