Сирия хроникасы: россиялык күзөткө чабуул жана АКШнын активдешүүсү

Террордук топтордун калдыктарынын катуу каршылык көрсөткөнүнө жана батыш өлкөлөрүнүн катаал каршы аракеттерине карабай, Россия Сириядагы тынчтыкты калыбына келтирүүгө ырааттуу түрдө кол кабыш кылууда.
Sputnik

Россиялык аскердик күзөт күчөтүлүп, согуштук аракеттерди токтотуу аймактары кеңейтилип, мекенге, жай турмушка кайткан сириялык жарандардын саны арбып барат. Бул туурасында аскерий баяндамачы Александр Хроленко ой толгогон.

Сирия Араб Республикасынын аймагындагы кырдаал чыңалган бойдон калууда. Ар кыл террордук топтор, анын ичинде "Ислам мамлекети"* улам активдешип, кайра-кайра баш көтөрөт. Россия Федерациясынын Коргоо министрлигинин маалыматына таянсак, 2019-жылдан бери САР аймагында ИМ* көзөмөлдөгөн аймак калбады, бирок башка террордук түзүмдөрдүн таасири күч аймактар дале бар.

Россия эми дүйнөлүк террорчулукка айыпталууда. Америкалыктардын акыл парасаты
Россиялык күчтөрдүн негизги аракеттери Идлиб деэскалация аймагында топтоштурулган. Ал жерде М-4 трассасынын тилкесин Россия менен Түркиянын биргелешип күзөтүү боюнча макулдашуусу ийгиликтүү аткарылууда (келишимге Россия Федерациясы жана Түркия Республикасынын президенттери 2020-жылдын 5-мартында кол койгон).

Россия жана түрк тараптын макулдашуусу боюнча 6-марттан тарта согуштук аракеттерди токтотуу режими ишке кирген. Чала талкаланган террордук отряддар тынчтыкты орнотуу процессин бузууга тырышат, бирок ачык салгылашууга эми күчтөрү жетпейт. Россиялык жана түркиялык аскер кызматкерлеринин биргелешип күзөтүү маалында 16-июнда Эриха жана Урум-эль-Жауза калктуу пункттарынын ортосундагы маршрутка согушкерлер терракт жасоого аракет кылышты.

М-4 трассасында жасалма жардыргычтын жарылышынан россиялык бронетранспортер бир аз зыян тартты. Биргелешкен күзөттүн жеке курамы жабыркаган жок.

Сириянын түндүгүндөгү Кобани шаарынын аймагында россиялык аскердик полициянын күзөтүнүн жолунда 9-июнда жасалма мина жарылган, жабыр тарткандар болбоду. Идлиб деэскалация аймагында май айынын аягында М-4 трассасында түрк аскердик күзөт баратканда жерге көмүлгөн жардыргыч зат жарылып, бир жоокер шейит болгон. Сириянын түндүгүндө 16-июнда россиялык БТР-82А бронетранспортеру жана 9-июнда "Тигр" сооттолгон автомобилинин терракттарда кыйроого учурабаганы аскердик күзөттүн жана РФ Коргоо министрлигинин кызматты уюштуруу, аскерлердин өмүрү жана саламаттыгын коргоодогу жалпы аракеттеринин натыйжалуулугун айгинелейт.

Аскердик мекеме кеңейтилип, сооттолгон техника паркы бекемделүүдө. Сирия Араб Республикасында радиобөгөттөрдү орнотуучу аппараты бар "Тайфун" сооттолгон автомобилдери пайда болду.

Идлиб провинциясындагы россиялык аскердик күзөттүн активдүүлүгү чектелбейт. Ми-8АМТШ жана Ми-35 тик учактарынын калкалоосу менен алар мурда Сирия Араб Республикасынын көзөмөлүнөн чыгып кеткен аймактарда тынчтыкты бекемдөөдө.

Алыскы Заевфратье аймактарында, Сирия Араб Республикасынын чек арасынын боюнда 300 чакырымдан ашык аралыкка созулган маршрут өздөштүрүлдү.

Сирия Араб Республикасындагы аскердик операция маалында (2015-жылдын 30-сентябрынан бери) заманбап россиялык куралдын 300дөн ашуун үлгүлөрү сыналды, 87 миң согушкер жок кылынды (алардын 5 миңге жакыны КМШ өлкөлөрүнөн барган). РФ Коргоо министрлигинин Сирия жергесиндеги конструктивдүү аракеттеринин жыйынтыгы бул менен гана түгөнбөйт.

Батыштын активдүүлүгү

Пентагондогулар 10-июнда АКШ Сирияда түбөлүк калууга ниеттенбегенин билдиришти. Америкалык президент Дональд Трамп үч жыл мурун эле Сирия менен Иракта Ислам мамлекетинин* мизин кайтарганын жар салган. Бирок күчтөрүн "жыйыштыруунун" белгилери дегеле байкалбайт, Араб республикасында мыйзамсыз аракеттерин (БУУнун санкциялары же Дамасктын чакыруусуз) азыркы күнгө чейин улантып келет. 16-июнда америкалык "өнөктөштөр" аскердик техника жүктөлгөн 45 унаа, жети сооттолгон көлүк жана күйүүчү май толтурулган цистернадан турган колоннасын Ирактан Сириянын түндүк-чыгышына жөнөттү.

Сазга батып... Жакынкы Чыгыштагы орустар АКШнын тынчын алууда
Колонна мыйзамсыз курулган чек аралык КПП аль-Валид аркылуу Хасеке сириялык провинциясынын аймагына кирип, мунайлуу провинциядагы америкалык мыйзамсыз аскердик базалар тарапка багыт алган. Америкалыктардын ушундай жоруктарын Дамаск оккупация деп баалап, Вашингтон Сириядагы мунай кендери бар жерлерде көзөмөлдү сактап калуу мүдөөсү буга түрткү болуп жатканын белгиледи.

Вашингтондун Сирияга карата жаңы санкциялары биринчи кезекте Араб республикасынын жай калкын азапка салат. Кошмо штаттарда 17-июнда "Сириянын жарандык калкын коргоо жөнүндөгү" мыйзам күчүнө кирди. Бул боюнча РФ Тышкы иштер министрлигинин баасы мындайча: "БУУнун Коопсуздук кеңешин кыйгап өткөн бир тараптуу рестрикциялар Сирияга дары-дармек, компьютер жана жогорку технологиялык жабдыктарды (рентген сканерлери, жасалма дем алдыруучу аппараттар, диализ жана нур терапиясы үчүн машиналар), ошондой эле жер семирткич, суу тазалоо тутумдарын, курулуш жабдууларын, электрогенераторлорду жеткирүүгө бөгөт коёт".

* – РФ жана бир катар өлкөлөрдө тыюу салынган террордук топ.