Илгерки кыргыздар көчмөн болгондуктан аскер эрежелери кагаз бетине түшүрүлүп сакталып калган эмес. Эми аларды тарыхый булактардан сүрүштүрүп, улуттук маданиятка кошуу зарыл. Бул тууралуу Чынара Эсенгул Sputnik Кыргызстан радиосунун таңкы эфиринде "Маданият төңкөрүшү" долбоору тууралуу маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, маданиятыбыздын түпкүрүндө жаткан баалуулуктарыбызды ачыктап түшүнүп, идеология катары кабыл алуу зарыл.
"Япондордун иайдо спорту маданиятты, улуттук баалуулуктарды, аң-сезимди жана адамдын күч-кубатын айкалыштырып, жалпы элдин потенциалын өнүктүрүүнү көздйт. Ал коомчулуктун өзүнө болгон ишенимин арттырууну негизги максат катары көрөт. Иайдо жөө согуш өнөрү катары сакталып калганы менен түпкүрүндө ат үстүндөгү кылыч өнөрү болгон. Ал элементтери япон тарыхында сакталбай калган. Мына ушундай эле жоокер өнөрлөрү кыргыздарда да кенен өнүккөн. Тилекке каршы, ата-бабабыз көчмөн калк болгондуктан, жазуу түрүндө маалыматтар жокко эсе. Кыргыздардын жоокер өнөрлөрү бир эле душмандан коргонууга эмес, терең этикага да үйрөткөн. Адамдык аң-сезим башкы орунда турган. Мекенге, достукка болгон бекемдик, сүйүү, өзүнөн алсызды коргоо сыяктуу эрежелер милдет катары кабылданган. Биз эми бул нерселердин маанисин түшүнүп, кабыл алып, өркүндөтүүбүз зарыл", — деди спортчу.
Ошондой эле ал бул багытта учурда окумуштуулар да ар тараптуу изилдөөлөрдү жүргүзө башташкандыгын кошумчалады.