30 жаштагы Расулова иште гана мыктылыгын көрсөтпөстөн үй-бүлөнү дагы чогуу алып кетип, төрт эркек баланы тарбиялоодо.
Ал Sputnik Кыргызстан маалымат агенттигине маек куруп, дизайнерликти аркалоонун сыры, кыйынчылыгы жана жемиши, ошондой эле жеке жашоо менен карьераны кантип айкалыштыруу керек экендигин айтып берди.
— Ата-энеңиз кол өнөрчүлүктү аздектеген адамдар экен, дизайнерликти аркалап калышыңызга сөзсүз алардын таасири болсо керек.
— Нарын районунун Миң-Булак айылынанмын. Кичинекей чакта элдин балдарындай көп ойногон жокпуз. Башкаларга кадимкидей суктанчубуз. Ата-энебиз бизди катуу кармады. Эки тараптын тең теги уз адамдар болгон экен. Жыгач, темир устачылык менен алектенишкен. Чоң атабыз ээр чапчу, боз үйдүн ууктарын жасаган. Өзүмдүн апам кыргыздын кол өнөрчүлүгүн аздектеп, чеберчилик менен жасаган адам болгон. Бизге кийиз тептирип, жүн сабаттырчу, шырдак оюп, боз үйдүн канат чийлерин чырмачубуз. Жадагалса кошуналардыкын дагы жасап бергенбиз. Анда сиңдим экөөбүз 8-10-класста окусак керек. Мен мисалы, кошунамдын кичинекей кыздарына ишенип жумуш тапшырмак эмесмин деп ойлоп калам.
— Колдон чыккан буюмдарды сатыкка койчу белеңер?
— Боз үйдүн чырмалган чийин бир ирет кунажынга, экинчисин тайга алмашканбыз. Чырмалган чийлерди бир ай дегенде араң бүтүрөсүң да. Андан сырткары, туулган күндөрдө акча коротпой, колго жумшак оюнчуктардан жасап алчубуз.
— Кол өнөрчүлүк көздүн майы менен колдун күчүн талап кылат, иштен тажаган учурларыңыз болобу?
— Негизи буйрутма алып пландаштырып иштейли дейбиз. Бирок кыргыздар эртең той дегенде келишет да. Анан түнү менен тигип бер деп шаштырышат. Үч ирет Көчмөндөрдүн дүйнөлүк оюндарынын катышуучуларына кийим тиктик. Анда дагы аз убакыт калганда келишкен.
Жашыраак кезде кызыгуу менен иштечүбүз. Эсимде, бир жакка бараарда ата-энебиз берилген тапшырманы аткармайынча кое берчү эмес. Акыркы 3-4 жылдан бери өзүмдү чарчагандай сезем. Азыр айла жок, каражат табуу, ишти улантуу максатында иштеп жатабыз. Анткен менен чыгармачыл адамдын фантазиясы түгөнбөйт.
— Кийим-кечек студиясын кантип ачып калдыңыздар жана аталышы эмнеге "Долон"?
— Сиңдим экөөбүз эки башка кесиптин ээсибиз. Мен филолог, ал журналист. Экөөбүз тең кесибибиз менен иштеп көрдүк. Дос-туугандар адатынча кийимге буйрутма бергенин койбоду. Ишти баштоого эл себепчи болду. Студияны алты жыл мурда ачканбыз. Кийимдин бардык түрү тигилет. Улуттук колориттеги, классикалык, европалык, той-кече, үлпөт тойлорго жана башкага кийиле турчу кийимдер даярдалат. Командамда 15тей адам бар. Ишкананын асты дүкөн, үстү ателье.
Бала кезимде Долон ашуусундагы үйлөрдө жашаганбыз. Ошонун таасиринен улам кымыз жыттанган, абасы таза балалыкты эстеп Dolon style атап койгонбуз.
— Бардык ишкерлер сыяктуу насыя алган убактар болобу?
— Майда-барат карыздар болсо керек. Ири насыя алган жокпуз. Карызга баткандан, бирөөлөрдүн ортосуна кепил болгондон абдан сактанабыз. Ата-энебиз биз үчүн санааркап, "кыздарыбыз туура эмес иш кылып, эл караган бетибизди жер каратпаса экен" деп турушат. Сиңдим, иним менен кеңешип иш кылабыз. Идея бирөөбүзгө жакпай калса жасабайбыз.
— Ишти баштоодо биринчи инвестиция керек, андан кийин өзүн актайт деп айтылат. Сиздер канча каражат менен ишкерликти баштагансыздар?
— Студиядагы эң кымбат жана эң арзан кийим кайсы?
— Жоолук шарфтар 800-1500 сомго чейин болот. Концерттик костюмдар 30-40 миңге чейин барат. Даярдаган эмгектер өтө арзан, ошол эле учурда асмандаган баада сатылбайт.
— Карьераңыздардагы эң кымбат көйнөк кайсы болду?
— Ал бир эле жолу болду. Ош тараптан бир айым тойго деп 800-900 долларга тиктирип кеткен. Ал эми комплект кийимдер 1,5 миң долларга чейин даярдалат.
— Социалдык тармактан көбүнчө белгилүү өнөрпоздорго тигип бергениңизди көрүп калабыз.
— Манасчы Ширин Сарыгулованын көп костюму бизге таандык. Анын стили бөтөнчө. "Эл ырчысы Эстебес" тобуна, атактуу комузчу Самара Токтакуновага тигип бергенбиз. Санап отурсак, арбын.
— Азыр мекемелердин формалары тендер аркылуу тигилип калбадыбы, аны утуп чыгууда кыйынчылыктар барбы?
— Кайсы бир кесип ээлеринин жалпы формаларын тигип жүрөбүз. Айрым комиссия мүчөлөрү акчага карап, арзаныраак кызматты тандашат. Алар сенин кездемеңдин сапатын да билишпейт. Кийим даяр болгондо нааразычылыктар жаралышы ыктымал. Тендерди утуп чыгуу оңой эмес, күчтүү дизайнерлер катышат. Биз алты жолу катышып, төрт ирет утуп алганбыз.
— Азыр дизайнерлерден уучубуз куру эмес, атаандаштыкка кантип туруштук берсе болот?
— Кесиптин эң мыкты адиси болуудан мурда бийик адамдык сапатка ээ болуу керек. Бизден кыйын дизайнерлер арбын. Биз да башкалардын жумушуна суктанабыз. Анткен менен кардарлар биз менен иштешүү жеңил экендигин айтышат. Ар бир кардардын тилин тапканга аракет кылабыз.
— Сыр болбосо, бир айлык кирешеңиздер тууралуу айтып бересизби?
Кийимдерибизди Америкага, Россияга жана Түркияга экспорт кылып жатабыз. Жеке адамдар тарабынан чет мамлекетке келип кетүүгө чакыруулар көп болот, бирок балдарыбыз кичинекей.
Ишкананы кеңейтип, окутуу борборун ачкым келет. Буга ашыкканымдын да бир себеби бар. Бизге практикага келген кыздар "сүрөт тартканды эле билебиз" деп келишет. Аларды жумушка алуу үчүн башынан окутуп, үйрөтүүгө туура келет.
— Кесиптешимдин Facebook баракчасындагы "25 жашка чейин ким эмнеге жетишти" деген постунун алдында сиздин "Турмуш куруп, 4 балалуу болуп, бир ишкананы жетектеп калгам" деген жообуңузду окугам. Канткенде жумуш менен жеке жашоону бирдей алып кетүүгө болот?
— Жолдошуңуз эмне иш кылат?
— Мамлекеттик кызматта иштеген. Эки жылдан бери менин жумушума жардам берип келет. Жолдошум сабырдуу, токтоо адам. Ар дайым бири-бирибизди колдоп келебиз.