Бүгүн Крымдагы Мангуп тоосундагы Благовещенскидеги эркектердин үңкүр монастырында улуу воеводанын урматына эстелик ачылат.
1472-жыл. Чыгыш Рим империясынын ураган мезгили. Штефан чел Маре Крымдын түштүк-батышындагы Феодоро княздыгынын башчысынын карындашы Мария Мангупскаяга үйлөнөт. Молдованын ушундай күч алышы түрк султаны Мехмед IIге жакпай калат. Ал 1475-жылы эле Штефанга каршы жүз миңдик аскер жөнөтүп, бирок аны молдован жоокерлери талкалайт.
Осмон империясындагылар Штефан чел Марени талкалоо аракетинен баш тартпай, тез эле жайкы аскердик кампаниянын планын ойлоп табат. План боюнча, түрк армиясы эки тараптан чабуул коймок. Валахия чек арасына султандын өзү баштаган жүз миңдик аскер жакындап, ал эми янычарлар (Осмон империясынын аскери — ред.) Крым жээктерине чабуул жасоого даярданган. Түрктөр бүтүндөй Түндүк Кара деңиз боюн от жана кылыч менен басып өтөт. Феодоро княздыгына жеткенде анын коргоочуларынын катуу каршылыгына туш болгон.
Мангупту — княздыктын борборун коргонууга Улуу Штефандын күйөө баласы Александр даярдаган. Аны өкүмдар 1475-жылдын июнунда шаарга жөнөткөн. Жаңы башкаруучу бир айга жетпеген убакытта азык-түлүк топтоп, жергиликтүү тургундарды коопсуз жайга чыгарып, чепти коргой турган отряд түзгөн. Ошентип июлдун башына карата шаар душманды толук даярдык менен тосуп алган. Мангуп ала албай турган чепке айланган. Түрк аскерлери шаар дубалдарынын түбүнө салмагы 100 килограммга жакын болгон оор замбиректерин алып келишкен.
300 молдован жоокери 1475-жылдын декабрына чейин Мангупту коргоп, сан жагынан артыкчылык кылган душмандын армиясына каршы турган. Осмончулар шаарга кирип келгенден кийин да аман калган коргоочулар дагы бир нече күн салгылашкан. Ал эми князь Александрды Стамбулга алып барып, жазалашкан.
Мангуптун баатырдык менен коргонушу түрк армиясынын Кара деңиздин түндүк-батыш жээгиндеги маанилүү шаар-чептерди басып алышын олуттуу аксатып, жайлаткан.
Тема боюнча: