Согуш оту күйгөн күн... Апааттын кээрин символ менен чагылдырган тасма

1941-жылдын 22-июнунун таңында фашисттик Германия СССРге кол салып, Улуу Ата Мекендик согуш башталган. Андан бери 84 жыл өттү...
Sputnik
1981-жылы "Кыргызфильм" киностудиясынын режиссёру Артыкпай Сүйүндүков орус тилинде "Память о будущем" ("Согуштун муңу") аттуу даректүү тасма тарткан. Азыркы учурда фильм Борбордук мамлекеттик архивдин кинофонофотодокументтеринин арасында сакталууда.
Сунушталган тасма Улуу Жеңиштин 36 жылдыгына карата тартылган. Сүйүндүков фильмди ага чейин башка режиссер тартып, бирок көркөм кеңеш жактырбай койгондон кийин фильм тартуу тапшырмасын алганын белгиледи.

"Мен тасманы кадимки суроо-жооп иретинде эмес, символдордун негизинде философиялык өңүттө тартам. Эгер сунушума макул эмес болсоңор башка режиссерго бергиле" дедим. Көркөм кеңеш макулдугун берди. Ошентип тасманы тартууга кириштим. Улуу Ата Мекендик согуштун ардагерлери Айдаркан Ахметов, Шаршеналы Усубалиевдерди Алматы шаарына алып бардым. Ал жерде 28 панфиловчунун паркындагы эстеликтин жанында тарттык. Мындан сырткары, тасмага СССР, Казак ССРи жана Кыргыз ССРинин Борбордук мамлекеттик кинофонофотодокументтер архивинин материалдарын коштук. Эч кандай баяндоо болгон эмес, архивдик материал кошулуп, музыка менен гана коштолду. Мисалы, атактуу мамлекеттик ишмер Төрөбай Кулатовдун борбор калаадагы Эмен паркында өчпөс отту күйгүзүп жаткан учурун Кыргыз ССРинин Борбордук мамлекеттик архивинин кинофонофотодокументтеринин арасындагы тасмадан алганбыз", — деди Сүйүндүков.

Фильм бир айда тартылып бүткөн. 20 мүнөттүк, эки бөлүккө бөлүнгөн фильмди көркөм кеңеш абдан жактырган.
"1978-1981-жылдардын аралагында "Кыргызфильм" киностудиясында эң мыкты тартылган тасма болуп конкурста жеңди. Эмгек СССРдин кинематографиия боюнча мамлекеттик комитетинин (Госкино СССР) да купулуна толгон. "Эч нерсесин өзгөртпө, чет өлкөдөгү кинофестивалдардын бирине жөнөтөбүз" деп убада беришкен. Ошентсе да анча-мынча монтаж кылгам. Тилекке каршы, фильм кандайдыр бир себептерден улам эч жакка чыккан жок," — деди режиссёр.
Тема боюнча:
"Немецтер туткундалып бүттү". Левитан жар салган тарыхый билдирүүнүн видеосу