БИШКЕК, 21-окт. — Sputnik. Молдованын азыркы башчысы Майя Сандуга республикада өткөн президенттик шайлоодо берилген добуштардын кескин көп болуп кетишин түшүндүрүү кыйын. Бул туурасында РФ лидеринин маалымат катчысы Дмитрий Песков брифингде айтты.
"Биз байкоо салып, азыр көрүп жаткан сандар жана алардын динамикасындагы өзгөрүүлөр, албетте, көп суроолорду жаратат", — деп белгилеген ал.
Кремль "Референдумда Евросоюзга баш буруу боюнча айтып жаткандарга жана Сандуга салынган добуштардын түшүндүрүүгө кыйын болгон механикалык өсүү темпин" байкап турганын белгиледи.
"Саясий процесстердин негизин түшүнгөн кайсы гана байкоочу болбосун добуштардын өсүп кетиши боюнча бул адаттан тыш нерсени оңой эле байкай алат", — деген ал.
Президенттин маалымат катчысы ошондой эле молдовалык оппозицияга шайлоо кампаниясына катышууга мүмкүнчүлүк берилбегенин билдирди. Анын айтымында, саясатчылар куугунтукка алынып, түрмөгө камалып, суракка чакырылып, өлкөгө киргизилбей жаткан. Мындан тышкары, бийлик бир катар ЖМКлардын жана интернет-ресурстардын ишин тоскоолдукка учуратты. Песков белгилегендей, ушундай шарттарда дагы Майя Сандунун идеологиясын колдобогондордун көп экени байкалды.
Молдовадагы шайлоо
Молдовада 2024-жылдын 20-октябрында президенттик шайлоо жана Евробиримдик боюнча референдум өттү. Жалпы элдик добуш берүүдө "Молдованын ЕБге кошулушу үчүн Баш мыйзага өзгөртүүлөрдүн киргизилишин колдойсузбу" деген суроо болгон. Эки саясий өнөктөк тең өттү деп эсептелип, ар бири 33,3 пайыздык чектен жогору болгон.
Референдумдагы протоколдорду санап эсептөөдө Европага ыктоого шайлоочулардын 50,29 пайызы "макул" дешсе, элдин 49,71 пайызы каршы чыккан. Приднестровьеде бардык протоколдор саналып, каршы чыккандар 62,56, ал эми макулмун дегендер 37,44 пайызды түзгөн. Гагаузда бюллетендер иштелип чыккан соң 94,84 пайызы каршы, 5,16 пайызы макул болгон.
Мамлекет башчыны тандоодо Борбордук шайлоо комиссиясы протоколдордун 99,01 пайызын карап, эсептеп чыккандан кийинки сандар Майя Санду алдыда баратканын көрсөттү. Экинчи орунду башкы прокурор кызматынан бошотулган Социалисттер партиясынын талапкери гагауздук Александр Стояногло алды. Аны добуш бергендердин 26,15 пайызы колдогон.
Молдовадагы шайлоонун алгачкы сааттарында аны өткөрүүдө көптөгөн мыйзам бузуулар кездешкени белгилүү болду. Promo-LEX бейөкмөт уюмунун директору Николай Панфилдин айтымында, байкоочулар шайлоо учурунда элден 170тен ашык мыйзамсыз окуя тууралуу маалымат алса, алардын 34ү тастыкталган. Кеп шайлоо тилкелеринде же алардын айланасындагы жүз метр аралыкта үгүт материалдарын жайгаштыруу жана жашыруун добуш берүүнүн бузулушу тууралуу жүрүп жатат.
Мындан сырткары, республиканын мурдагы өкмөт башчысы жана президенттикке талапкер Ион Кику жалпы өлкөдө референдумда элди европачыл багытта добуш берүүдө мажбурлап жатышканы туурасында билдирүүлөр болгонун айтты. Ал элди коркпой жана акыл калчап добуш берүүгө чакырды. Дагы бир талапкер Василий Тарлев РИА Новостиге өлкөнүн башкы ооруканаларында медициналык кызматкерлер бюллетендерди белгисиз максат үчүн чогултуп жаткандыктарын билдирген. Кеп Онкология институту менен Республикалык клиникалык оорукана тууралуу жүрүп жатканын кошумчалаган. Ал эми оппозициялык "Победа" блогунун лидери Илан Шор анын юристтери бир катар дооматтарды даярдап жатканын кабарлаган. Тагыраагы, шайлоо тилкелеринде Евробиримдиктин желектери илинген. Ал мунун үгүт катары бааланарын айткан.