Гастрит, ашказан жарасы, ашказан рагы — ашказан-ичеги ооруларынын эң кеңири таралган түрлөрү. Кыргызстанда да эл көбүнчө ушул илдет менен жабыркайт. Бул тууралуу Мамираим Жумабаев Sputnik Кыргызстан радиосунун эфиринде маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, онкологиялык дарттардын ичинен ашказан рагы менен ооругандардын саны боюнча эркектер биринчи орунда, ал эми аялдар үчүнчү орунда турат.
"Кыргызстандагы ар бир бешинчи адамдын ашказан оорусу бар. Ашказан ооруларынын 60-85 пайызы хеликобактер пилори бактериясынын таасиринен пайда болот. Бул ооруну козгой турган бактерияны австралиялык окумуштуулар Робин Уоррен менен Барри Маршалл таап, бул эмгеги үчүн Нобель сыйлыгына татышкан. Хеликобактер пилори бактериясы ашказандын ичиндеги былжырлуу челде жашап заң, шилекей аркылуу сыртка чыгып, колдонгон идиштер, өбүшүү аркылуу адамдан адамга жугат. Тагыраак айтканда, дени соо адамдын ашказанына түшүп аны сезгентет да, гастрит оорусун пайда кылат. Балада хеликобактер бактериясы билинбей жүрө берет. Кийин гастрит же ашказан жарасын пайда кылат. Жаш организмде бир органдын оорусун экинчиси жылдар бою компенсациялай берет. Андыктан наристе тамакты өзү чайнап жегени оң. Ал эми жашы улгайгандар бир күн туура эмес тамак жеп алса эртеси оорунун белгилери сезилет. Андан сырткары, ашказан дарттары стресстик абалга көп кабылгандан, туура эмес тамактанып, тамакты өтө ысык же муздак ичип, режим бузулгандан, тамактанбай бирде ачка, бирде ашыкча жегенден, алкоголдук күчтүү ичимдиктерди ичип, тамекини көп тарткандан улам пайда болот. Тамак ичкенден кийин ашказан дүмпүйүп, тамак көпкө сиңбесе зарна болуп, кусуп, жүрөгү айланып, тамак ичкенден кийин сиңире албай сасык кекирсе, арыктап, табит начарласа, анда дарыгерге кайрылуу керек. Препараттарды өзү билемдик менен ичкен жарабайт. Гастроэнтерологдордун көрсөтмөсү менен дарылануу керек, — деди Жумабаев.
Ал эгер адам убагында дарыгерге кайрылып дарыланбаса гастрит жарага, жара ракка өтүп кетүү коркунучу бар экенин кошумчалады.