Радио

Акматалиев: Кара-Кыргыз автоном облусунун түзүлүшү эгемендиктин пайдубалы болгон

Президентке караштуу Мамлекеттик башкаруу академиясынын ректору Алмазбек Акматалиев Кара-Кыргыз автономиялуу облусунун түзүлгөнүнүн 100 жылдыгын белгилөө тууралуу айтып берди.
Sputnik
Бир кылым мурда Кара-Кыргыз автономиялуу облусу түзүлбөй калса тарыхыбыз кандай уланат эле, аны болголоо кыйын. Бул тууралуу Алмазбек Акматалиев Sputnik Кыргызстан радиосунда маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, 1991-жылы 31-августта алган эгемендүүлүктүн пайдубалы — 1924-жылы 14-октябрда түзүлгөн Кара-Кыргыз автономиялуу облусу.

"Быйыл Кара-Кыргыз автономиялуу облусунун түзүлгөнүнүн 100 жылдыгын татыктуу өткөрүп алуу зарыл. Анткени бир кылым мурда Кара-Кыргыз автоном облусу түзүлбөй калса кыргыз элинин тарыхы кандай уланарын айтуу кыйын. Ошондуктан бул символикалуу датага мамлекеттик деңгээлде маани берилүүдө. Белгилөө үчүн илимий, маданий багыттагы иштерди уюштуруу үчүн президенттин буйругу менен атайын жумушчу топ түзүлдү. Ушул 100 жылдыкта 100 ири долбоорду ишке ашыруу мерчеми айтылды. Белгилей кетүүчү жагдай, автономиялуу облус болгондо башкаруу органдары да түзүлгөн. Мисалы, быйыл Финансы министрлигине 100 жыл болду. Мына ушул сыяктуу бир топ мамлекеттик органдардын 100 жылдыгы болот. Ошолорду дагы кошо белгилей кетүү боюнча дагы демилгелер көтөрүлүүдө. Ошондой эле почта маркалары, коллекциялык монеталар сыяктуу символдор чыгарылмакчы. 1922-жылы Тоолуу кыргыз автоном облусун түзүү боюнча кептер болгон экен. Бирок анда учурдагы Кыргызстандын бир бөлүгү гана камтылгандыктан ата-бабалар "анда кыргыз эли бөлүнүп калат" деп Иосиф Сталинге кат жазып, ал токтоп калган. Мына ушул сыяктуу фактыларды тарыхчылар такташы зарыл. Мындайча алганда, ошол кезде эле биздин ата-бабалар биримдиктүү болууга умтулганын кийинки муунга, коомго жеткирүү зарыл. Ошондой эле эгемендүүлүктү алганда СССР, Россия бизге терс нерселерди алып келген деген сыяктуу ой-пикир үстөмдүк кылган учурлар болду. Чынында СССРдин жаманынан жакшысы көп болгон. Ошол эле билим берүү, саламаттыкты сактоо, өндүрүш сыяктуу тармактардын бардыгы ошол жылдары өнүккөн. Мунун баарын саясий спекуляция кылдырбай, болгонун болгондой жеткирүү зарыл", — деди Акматалиев.

Ошондой эле ал ЖОЖдордо 100 жылдыкка арналган дарстар окулуп, илимий конференциялар уюштуруларын кошумчалады.