С. Жапаровдун БУУнун Туруктуу өнүгүү максаттары саммитиндеги маанилүү билдирүүлөрү

Кыргызстанда жакырчылыктын деңгээлин азайтуу үчүн “акыйкаттыкка жана инклюзивдүүлүккө негизделген” социалдык коргоо системасын бекемдөө зарылдыгы айтылды.
Sputnik
БИШКЕК, 18-сен. — Sputnik. Президент Садыр Жапаровдун БУУнун Башкы ассамблеясынын 78-сессиясынын Туруктуу өнүгүү максаттары (ТӨМ) боюнча саммитте сүйлөгөнүн анын маалымат кызматынан билдирди.
Мамлекет башчынын айтымында, “Күн тартиби-2030” — бүгүнкү жана келечек муундар үчүн тынч, дени сак жана коопсуз жашоонун эң мыкты жол картасы.
БУУнун Туруктуу өнүгүү максаттары өлкөнүн мамлекеттик саясатынын негизи болуп саналат жана Кыргызстанды өнүктүрүүнүн узак мөөнөттүү улуттук стратегиясына киргизилген.

“Биз БУУнун 2023-2027-жылдарга ТӨМ жаатында кызматташуу боюнча алкактык программасын, эки жылдык биргелешкен иш планын жана ТӨМдү каржылоонун комплекстүү улуттук механизмдерин кабыл алдык. ТӨМдү ишке ашыруу боюнча жогорку кеңеш түзүлдү”, — деп белгиледи Жапаров.

БУУнун жакында жарыяланган туруктуу өнүктүрүү боюнча баяндамасына ылайык, Кыргызстан БУУга мүчө болгон 166 мамлекеттин ичинен 45-орунду ээлеп, ТӨМдү ишке ашырууда олуттуу прогресске жетишкен. Президент муну кубануу менен белгилээрин, КР 2030-жылга чейин мыкты 30 өлкөнүн катарына кирүүгө умтуларын билдирди.
Анын айтымында, Кыргызстан COVID -19 пандемиясы башталганга чейин жакырчылыкты кыскартууда көзгө көрүнөрлүк прогресске жетишкен. Бирок коронавирустун башталышы менен жакырчылыктын жалпы деңгээли 2019-жылы 20 пайыздан 2020-жылы 25 пайызга чейин көтөрүлдү. Жакырчылыктын динамикасын төмөндөтүү жолуна кайтаруу үчүн “акыйкаттыкка жана инклюзивдүүлүккө негизделген” социалдык коргоо системасын бекемдөө биз үчүн принципиалдуу мааниге ээ деди.
“Кыргызстан ага бирдей жеткиликтүүлүктү камсыз кылуу, анын сапатын жогорулатуу жана каржылоо жолу менен билим берүү системасын комплекстүү трансформациялоого умтулат. Сапаттуу билимге жетүү жумушка орношуу жана татыктуу жумуш үчүн керектүү пайдалуу көндүмдөрдү алууга мүмкүндүк берет. “Жашыл” экономиканын принциптерин жана моделдерин ишке ашыруу аркылуу туруктуу өнүгүүгө жетишүүгө умтулат. Чакан жана орто ишкердикти "жашыл" каржылоо кеңейтилет, аялдардын, ден соолугунан мүмкүнчүлүктөрү чектелүү адамдардын активдүү катышуусу камсыз кылынат”, — деп белгиледи Жапаров.
Тоолуу аймактардын туруктуулугун жогорулатуу, биологиялык ар түрдүүлүктү сактоо, суу ресурстарын сарамжалдуу башкаруу, энергиянын кайра жаралуучу булактарына жеткиликтүүлүктү кеңейтүү маселелерине мамлекет тарабынан өзгөчө көңүл бурулуп, күч-аракет жумшаларын айтты.
Кыргызстан климаттын өзгөрүшүнүн терс таасирине дуушар болуп жатканын билдирди.
Алсак, акыркы 20 жылдын ичинде орточо температуранын өсүү темпи дүйнөлүк орточо көрсөткүчтөн ашып кетти, ал эми дүйнөдөгү эң көп чыгындылардын сценарийи боюнча өлкөнүн көрсөткүчтөрү аймактагы эң жогорку көрсөткүчкө ээ болушу күтүлүүдө. Мөңгүлөрдүн андан ары эриши жана суунун деңгээлинин азайышы аймактагы азык-түлүк туруксуздугун азыркыдан да күчөтүп, жакырчылыкты, миграцияны жана теңсиздикти тездетиши мүмкүн.

“Мөңгүлөрдү жана тоо экосистемаларын сактоо максатында биз БУУнун колдоосу астында климаттын өзгөрүшүнө адаптациялоо боюнча программаларды ишке ашыруу, тышкы карызды экология боюнча долбоорлорго алмашуу үчүн атайын фонд түзүү аркылуу өтө аялуу өнүгүп жаткан тоолуу өлкөлөр үчүн өзүнчө максаттуу каржылоону колдойбуз. Биз ушуну менен эле токтоп калбайбыз жана ТӨМдү андан ары ишке ашырууга умтулабыз. Биз БУУнун Башкы катчысынын биринчи орун басары Амина Мохаммед айым менен тилектешпиз, ал "ТӨМдү – оптималдуу айкалышты табуу үчүн бири-бирине дал келе турган үмүттөрдүн калейдоскобу" деп эсептейт”, — деп белгиледи президент.

Жапаров 2030-жылга чейин ТӨМгө жетүүнү тездетүү боюнча конкреттүү милдеттенмелерди кабыл алууга өлкө даяр экенин айтып, төмөнкүлөрдү белгиледи:
1.
Демилге: инклюзивдик жана сапаттуу билим берүү үчүн системаны жана реформаны өзгөртүү — № 4 максат;
2.
Демилге: инклюзивдүү "жашыл" экономиканы илгерилетүү — №7, №12, №13 жана №15 максаттар.
Садыр Жапаров: Камбар-Ата ГЭСинин долбоору бардык инвесторлор үчүн ачык