Радио

Бабажанов: баланын гаджетти көп колдонуусу талманы шартташы мүмкүн

Эне жана баланы коргоо борборунун патология бөлүмүнүн неврологу, медицина илимдеринин кандидаты Нурмухамед Бабажанов балдарда талма оорусун чакыруучу факторлорду атады.
Sputnik
Талма тукум кууйт. Эгер баланын генинде талма болуу кооптуулугу бар болсо, аны сырткы күчтөр чакырып коюшу мүмкүн. Сырткы күчтөргө бир топ себептерди киргизсек болот. Бул тууралуу Нурмухамед Бабажанов Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, балдар арасында талма илдетинин козгогучу катары биринчи кезекте наристенин дене табы көтөрүлгөн учур аталса, экинчи себеби болуп гаджеттерди көп колдонуу белгиленип келет.

"Талма тукум кууйт. Ата-энесинин генетикасында бар болсо ал балага да өтүшү ыктымал. Бирок анын козгогучтары болуп сырткы факторлор эсептелет. Мисалы, наристе ооруп дене табы көтөрүлгөн учурда денеси тырышып, калчылдап, кийин талма козголушу мүмкүн. Бул көп кездешкен учурларга кирет. Экинчи себеби — түрдүү гаджеттерди адаттан сырт көп колдонуу. Учурда балдар телевизорду сааттап көрүп, телефон, планшет, компьютерлерди колдонушат. Изилдөөлөргө таянсак балдар гаджет колдонуп отурганда мээнин клеткалары өспөй токтоп калат. Андан бөлүнгөн түстөр да көз аркылуу мээге терс таасирин тийгизет. Бул көрүнүш көп убакытка созулуп, улам кайталанып турса баладагы эпилепсияны козгойт. Андыктан 40 мүнөттөн ашык отургузбай, эс алып, таза абада ойноп келишин көзөмөлдөш керек. Ошондой эле баланын уйку ритми бузулган учур көп кайталанса же адатка айланса да генетикасында талмасы бар балдарда илдет козголушу мүмкүн. Андыктан балдарды саат 22:30, 23:00дөн кечиктирбей уктатып, эртең менен эрте тургузуп көндүрүү керек, уйку режимин сактаганга үйрөтүү зарыл. Ошондой эле жаракат, стресс, үйдөгү зомбулук да талманы чакырышы ыктымал", — деди Бабажанов.

Дарыгер учурда балдарда кыймыл-аракет чектелүү болуп, бирок мээсине көп күч келип жатканын, бул да талмага алып келиши мүмкүндүгүн кошумчалады.