Радио

Психолог: адам өзүнө-өзү жардам бергенди билиш керек

Психолог Асел Сүйүнбаева адам жакынынан ажырап, оор жоготууга дуушар болгон учурдан кантип туура чыгыш керектигин айтты.
Sputnik
Адамдардын көпчүлүгү жашоосундагы маанилүү кишиден айрылган оор учурдан кантип туура чыгууну биле бербейт. Мындай пикирин Асел Сүйүнбаева Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, коомчулук жоготууга учураган адамга туура мамиле кылганды, туура сүйлөгөндү жана туура кабыл алганды үйрөнүш керек.
"Биздин коомдо жакындарын жоготкон учурда ал кырдаалдан кантип туура чыгуу керектигин, тилекке каршы, көпчүлүк биле бербейт. Оор жоготуу бир канча этапка бөлүнөт. Адамдын психикасы оңой эмес, бай жана ийкемдүү. Адамдар буга чейин мындай нерсени башынан өткөрсө да, өткөрө элек болсо да жакынынан айрылган оор учурдан чыга алам деген ишенич болуш керек. Бул жашоодо ар кандай нерселер болот. Албетте, жакын кишисин жоготкон учурда алгач шок болот. Андан кийин жини келип, ал окуяны кабыл албайм деп чыгышы мүмкүн. Көзү менен көрүп турса да адамдын өлгөнүнө ишенбеген учурлар көп кездешет. Психологияда каза болгон адам менен коштошуу абдан маанилүү ритуал. Ичинде калып калган сөздөрдү айтып, сыртка чыгарып салган ден соолукка да пайдалуу. Бизде өлгөн адам менен коштошууга жаш балдарды киргизбей коёт. Бул туура эмес. Мындай учурда өлгөн адам тирилип келип калышы мүмкүн деген сезим жаралышы мүмкүн. Балага туура түшүндүрүп, аны туура көндүрүп, жакыны менен коштошууга мүмкүнчүлүк берүү шарт. Андан кийин адам мен оңолсом каза болгон жакыным тирилип келет деген жаңылыш ойлор менен өздөрүн ишендирип алат. Ушул этапты туура эмес өткөндүктөн айрымдар секталарга ишенип, батирин алдырып жиберген учурлар да болгон. Соңку этапта ал адамды экинчи жолу көрбөй калат турбаймынбы деп депрессия болушу ыктымал. Адам кандай гана оор жоготуу болбосун аны жеңип кете ала турганын билип, ага ишениш керек. Адамды убакыт дарылабайт, адамды адам дарылайт. Ар бир киши өзүнө-өзү жардам бергенди билиши шарт. Коом муну кабыл алып, үйрөнүшү абзел", — деди психолог.
Ал ар бир адам бул жашоодо түбөлүктүү эч ким жашабай турганын түшүнүп, өлүмдү кадыресе нерсе катары кабыл алып, жакынын жоготкондон кийин өзүн таштап койбой жакшы жашоого умтулушу керектигин кошумчалады.