УКМКнын төрагасы Камчыбек Ташиев 25-сентябрда мамлекет Кумтөрдөн буга чейин 21 жылдын аралыгында болгону 84 миллион доллар алганын, ал эми быйыл эки айдын (июнь, июль) ичинде эле 90 миллион доллар пайда көргөнүн билдирди. Бирок кеп эмне жөнүндө болуп жатканын так айткан эмес.
Sputnik Кыргызстан агенттигинин кабарчысы расмий документтерге таянып Кумтөр алтын кенинен түшүп жаткан каражатка көз чаптырды.
Былтыркыдан аз, мурунку жылдан көп салык түштү
Экономика жана финансы министрлигинин 2021-жылдын январь-июль айларына карата бюджеттин аткарылышы тууралуу жарыялаган отчётунда Кумтөрдөн түшкөн каражат да камтылган.
Анда жети айда компания киреше салыгы катары 4 миллиард 159,9 миллион сом төккөнү жазылат.
Министрликтин буга чейинки отчётторун карай турган болсок, былтыр ушул эле мезгилде компания тапкан кирешесинен 5 миллиард 275,9 миллион сом салык төлөгөн. Ал эми 2019-жылы 3 миллиард 577,7 миллион сом чегерген.
Бул цифралар быйыл январь-июлдан түшкөн салыктын суммасы былтыркыга (ушул мезгил) салыштырмалуу 1 миллиард 116 миллион сомго аз экенин, бирок 2019-жылкыдан 582,2 миллион сомго көп чыкканын айгинелейт.
Ал эми жалпы бир жылдык киреше салык төгүмү 2020-жылы — 9,6 миллиард, 2019-жылы 7,5 миллиард сомду түзгөн.
"Кыргыз алтын" ишканасы Кумтөр тышкы башкарууга өткөндөн кийин канча алтын сатылганы боюнча маалымат берген жок. Аны билүү үчүн расмий түрдө кат жөнөтүүнү сунуштады.
Буга чейин Улуттук статистика комитети быйыл январь-июнь айында чет өлкөгө 4 тонна 141 килограмм 879,4 грамм алтын сатылганын билдирген. Бул көлөм 234 миллион 909,7 миң долларга бааланган. Өткөн жылдын ушул мезгилине салыштырмалуу 7,6 тоннага аз экспорттолгон.
Статкомдун маалыматы боюнча, июлда бир грамм дагы алтын сатылган эмес, өткөн жылы бул айда 1 тонна 390 килограмм экспортко чыккан.
КГК быйыл коомчулукка отчёт бере элек
Кумтөр кенин убактылуу сырттан башкарып жаткан "Кумтөр голд компани" (КГК) ишканасы мамлекетке төккөн салыктары тууралуу 2021-жылдын отчётун сайтына чыгарбай жатат. Ага чейин кварталдык, жылдык отчётторун жарыялап келген.
Компаниянын маалымат катчысы Марианна Шермур отчёт даярдалып Кумтөр боюнча түзүлгөн мамлекеттик комиссияга жана министрлер кабинетине жөнөтүлгөнүн билдирди. Эгер алар бекитип берсе, анан коомчулукка жарыяланарын айтат.
Деген менен министрлер кабинетинин маалымат кызматы өкмөт алардын отчетун бекитип бербей турганын белгилеп, "ал маселени "Кумтөр голд компани" ишканасы өзү чечет" деп жооп берди.
Кумтөрдүн соңку эки жылдык отчёту
2020-жылы Кумтөр алтын кенин Centerra Gold Inc. иштетип жатканда салыктар жана милдеттүү төлөмдөр түрүндө мамлекеттик бюджетке 344 миллион 680 миң доллар чегергени көрсөтүлгөн. Буга салык, аффинаж, жергиликтүү жабдуучулар үчүн төлөмдөр, инфраструктураны колдоо, кайрымдуулук кирет. Компания сом түрүндө гана маалымат берген.
Анын ичинен:
- Киреше салыгы — 124,05 миллион доллар;
- Ысык-Көл облусун өнүктүрүү фондуна — 10,1;
- Жаратылышты өнүктүрүү фондуна салым — 3,7;
- Региондорду өнүктүрүү боюнча социалдык өнөктөштүк фондуна төлөм — 18,04;
- Онкологиялык кызмат көрсөтүүнү өнүктүрүү фондуна салым — 3;
- Экологиялык төлөм — 310 миң доллар.
Компания салыктын ар бир түрүн сом түрүндө көрсөткөн эмес. Бирок жалпы суммасы 12,7 миллиард сомду түзгөнү жазылган.
Ал эми 2019-жылы мамлекетке 366,9 миллион доллар төккөнү жазылган.
Анын ичинен:
- Киреше салыгы — 108,1 миллион доллар;
- Ысык-Көл облусун өнүктүрүү фондуна — 8,5;
- Жаратылышты өнүктүрүү фондуна салым — 61;
- Региондорду өнүктүрүү боюнча социалдык өнөктөштүк фондуна төлөм — 6;
- Экологиялык төлөм — 310 миң доллар.
КГК билдиргендей, бир жылдык салыктык жана милдеттүү төлөмдөрдүн жалпы суммасын улуттук валютага которгондо 12,8 миллиард сом болгон.
Эске салсак, май айында өкмөт Кумтөр кенине убактылуу тышкы башкаруу киргизип, жетекчилигине Теңиз Бөлтүрүктү дайындаган. Жаңы администрациянын берген маалыматына караганда, кен пландык режимде иштеп жатат.