Европа россиялык газга муктаждык бар экенин билип турса да Германияда боло турган шайлоо долбоорго кедергисин тийгизип коюшу мүмкүн болуп турат. Демек, курулушту эртерээк бүтүрүү зарыл. Качан даяр болорун РИА Новости боолголоду.
Шайлоого чейин жетишүү керек
Россиянын Германиядагы элчиси Сергей Нечаев газ түтүгү 26-сентябрга чейин курулуп бүтөрүн айтты. "Күн жылыса ишибиз илгерилейт", — деди ал. Ушу тапта түтүктүн 100 чакырымы калды.
Шайлоодон кийин Бундестагдагы күчтүү позицияны жашылдар ээлеши мүмкүн, булар долбоорду колдобойт. 3-майда NABU (жаратылышты коргоо боюнча бейөкмөт уюм) Гамбургдун административдик сотуна кайрылып, "Түндүк агым — 2" Балтика деңизине зыян келтирерин айтып чыкты.
Анын үстүнө россиялык түтүккө көз карашы түз болгон Ангела Меркель кызматынан кетет. Бийликке ким келери азырынча белгисиз. Долбоор миллиарддаган долларды чапчыганын да унутпайлы.
"Азыр он миллиард долларды суу түбүндө калтырууга даярбызбы деген маселе көтөрүлүп жатат. Чечимди Европа кабыл алат", — деди Нечаев.
Евробиримдикте пикирлер эбак эле бөлүнүп кеткен. Түтүк Германия, Финляндия, Швеция жана Даниянын нейтралдуу сууларынан өтөт. Алгачкы үч өлкө курулушка дароо эле макул болгон. Копенгаген гана каршылык көрсөтүп, бирок акыры уруксат берген. Анткен менен Чехия, Польша, Венгрия, Словакия, Румыния, Хорватия караманча каршы. Украина тууралуу сөз кылып да кереги жок. Эч кимдин транзит өлкө деген макамдан ажырагысы жок.
Санкцияларга карабай
"Түндүк агым — 2нин" эки түтүгүнүн жалпы кубаттуулугу жылына 55 миллиард куб метрди түзөт. Узундугу 1 234 чакырым.
Курулуш 2019-жылдын декабрында токтотулган. Анда америкалык санкциялардан улам түтүктөрдү жаткырган Швейцариянын Allseas компаниясы долбоордон чыгып кеткен. Бир жылдан соң иш жанданганы менен АКШ тоскоолдук жаратуусун токтотпой келет.
Американын 2021-жылга карата бекитилген коргонуу бюджети чектөөлөрдү кеңейтти. Мамдепартамент европалык компанияларды коркутуп-үркүтүүдө. Быйыл февралда долбоордон ЕБдин 18 компаниясы чыгып кетти.
Ошентсе да Европа энергетикалык коопсуздук үчүн долбоордун зарылдыгын түшүнүп турат. Германия муну бир нече ирет далилдеген. 4-майда ГФРдин тышкы иштер министри Хайко Маас Лондондо өткөн "Жетиликтин" ТИМ башчыларынын жыйынында өлкө көмүр жана атомдук энергетикадан баш тарта турганын билдирген. Анын айтымында, мындай аракет энергиянын түгөнбөс түрлөрүнө өтүү үчүн газга болгон муктаждыктын өсүп жатканы менен түшүндүрүлөт.
Бир нече күндөн кийин, 11-майда, "Германия үчүн альтернатива" партиясынын теңтөрагасы Тино Крупалла: "Көз карандысыз мамлекет катары биз башка өлкөлөр менен байланышты бекемдешибиз керек" деп эскертип, газ түтүгүнүн курулушу Германияга да, Россияга да пайдалуу экенин белгилеген.
"Экономика жаатындагы узак мөөнөттүү натыйжалуу кызматташууну АКШ каалагандай көз ирмемде саясий доомат менен бузуп салуу мүмкүн эмес. Бул жөн гана бизнес", — деп эсептейт Россиянын Эл достугу университетинин экономика факультетинин доценти Максим Черняев.
Эми кызыл лента сентябрдын соңу менен кесилери арсар болуп турат.
"Тоскоолдук саясий жана юридикалык жактан эле жаралып жаткан жок. Негизи эле курулуштун темпи өтө жай. 19-апрелден 10-майга чейин 3,1 чакырым төшөлдү. 1-19-апрель аралыгында 6,6 чакырым жаткырылды. Демек, 40 күндө 11,7 чакырым же орточо эсеп менен күнүнө 0,3 чакырым түтүк жаткырылып жатат. Мындай ыргак менен дагы 11 ай керектелет", — деди TeleTrade маалыматтык-аналитикалык борбордун экономисти Марк Гойхман.
Кандай болгон күндө да долбоор токтобой турганына катуу каршы чыгып жаткандар да түшүнүштү окшойт. Жаңы санкциялардан кыйгап өтүү үчүн туунду компанияларды пайдаланууга болот. Албетте, бул көбүрөөк убакытты алат, бирок иш кынтыксыз бүтөрүнөн кабар берет.