Sputnik Кыргызстан редакциясы өлкөдө иштеген электрондук капчыктарга кантип катталса болорун жана кандай мүмкүнчүлүктөр бар экенин билип көрдү.
Улуттук банктан түшүндүрүшкөндөй, КР мыйзамдарында эл арасында кеңири колдонулуп калган "мобилдик капчык" деген түшүнүк жок. Анын ордуна "электрондук капчык" сөз айкашы пайдаланылат. Электрондук капчык — бул электрондук акча сакталып жана кимге тиешелүү экенин далилдеп турчу программалык камсыздоо.
2020-жылдын аягында өлкөдө 12 электрондук капчык бар болчу. Алар: "Элсом", Umai, "Компаньон", "Илбирс", Balance, Megapay, "О! Деньги", "Аманат", Mbank Online", Namba One, "Алтын" жана "Мобильник деньги".
Былтыркы жылдын экинчи кварталынан тарта акыркы экөөнүн иши чектелип калган. Тагыраагы, алардан акча алууга гана болот. Мындан тышкары, "Аманат" капчыгын жеке тараптар колдоно албасы белгилүү болду.
Колдонуу шарттары
Төмөндө биз негизги маалыматтарды гана бердик. Ар биринин өзгөчөлүктөрү бар, бирок тексттин көлөмү өтө чоң болуп калбашы үчүн алардын бардыгын кошо алган жокпуз. Бирок ар бир капчыкты жазып жатканда расмий сайтына шилтемелер көрсөтүлгөн. Аларга кирип, шарттары менен толук таанышып алса болот.
Баса, катталуунун эки жолу бар — онлайн жана кеңсеге барып толук идентификациядан өтүү. Онлайн-каттоодон гана өткөн капчыктарда транзакциянын көлөмү боюнча чектөөлөр бар.
"Элсом" капчыгы
Толук шарттары: https://elsom.kg/
Umai капчыгы
Кеңири шарттары: www.umai.kg
Mbank Online
Кеңири шарттары: https://www.cbk.kg/mobile-banking
Balance капчыгы
Кеңири шарттары: https://balance.kg/
Megapay капчыгы
Кеңири шарттары: https://www.megacom.kg/megapay/ru.html
"О! Деньги" капчыгы
Кеңири шарттары: https://www.dengi.kg/
"Компаньон" капчыгы
Кеңири шарттары: https://www.kompanion.kg/ru/retail/wallet_kompanion
Namba One капчыгы
Кеңири шарттары: https://nambaone.app/
"Илбирс" капчыгы
"Бакай банкына" тиешелүү "Илбирс" электрондук капчыгы учурда иштеген жок.
Электрондук капчыктар коопсузбу?
Улуттук банктан билдиришкендей, "Кыргыз Республикасынын төлөм системасы жөнүндө" мыйзамына ылайык, электрондук капчыктар банктар менен өнөктөш болуп, алар аркылуу гана иштей алат.
"Ал эми өлкөдө жарандардын каражатын сактоо боюнча коопсуз звено катары банк системасы эсептелет. Андыктан банк кайсы өнөктөш менен иштегенине карабай электрондук акчалар үчүн толугу менен жооп берет", — деп айтылат билдирүүдө.
Финансылык тескөөчү орган электрондук капчыкты пайдалануудан мурда анын коопсуздук шарттарын жакшылап карап көрүүнү сунуштайт. Мындан тышкары, каражатты пайдалануудагы чектөөлөргө көңүл бурулушу керек.
"Электрондук капчык менен 24 саат бою акча которуп, төлөмдөрдү жүргүзө берсе болот. Бул жагынан алганда кадимки банкка акча сактагандай эле ыңгайлуу жактары бар. Бирок бул капчыктагы акчалар банктагы депозиттей эмес. Электрондук капчыктын негизги максаты — төлөмдөрдү оңой жана бат жүргүзүү", — деп айтылат билдирүүдө.
Ошол эле учурда Улуттук банк сөз болуп жаткан капчыктарды пайдалануу же пайдаланбоону ар бир адам өзү чечиши керектигин кошумчалады.