Россия менен Евробиримдик мамилеси: Лавровдун билдирүүсү көңүл чордонунда

© Sputnik / Владимир Сергеев / Медиабанкка өтүүРоссия менен Евробиримдиктин желектери. Архив
Россия менен Евробиримдиктин желектери. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 20.02.2021
Жазылуу
Соңку күндөрдө Россиянын тышкы иштер министри Сергей Лавровдун сенсациялуу билдирүүсү бүт дүйнөнүн талкуусунда.
РФ ТИМ башчысынан "Россия Европа биримдигинен кол үзчү нукта баратабы?" деп сурашканда министр: "Биз буга даярбыз деп негиздейт элек. Эгер кайсы бир тармакта, анын ичинде талуу багыттарда да экономикабызга тобокелдик жараткан санкциялар салынса, ооба", – так кесе жооп берди. Ушул жооптун тегерегинде жана РФ менен ЕБ алакасы тууралуу Павел Данилин ой толгогон.
РФ дипломатия башчысынын айтымында, Россия "дүйнө турмушунан" оолак болгусу жок, бирок андай абалга даяр да болушу кажет. "Тынчтыкты самасаң, согушка камылга көр", — деди Лавров. Россиянын Европа биримдигинен жүз бурууга даярдыгы – эл аралык аренада жогорку деңгээлдеги жаңылык.
Албетте, Финляндия ТИМ жетекчиси Пекка Хаависто менен болгон сүйлөшүүлөрдүн жыйынтыгы боюнча андан эки күн өтпөй Лавров Россиянын позициясын тактап: "Биз көйгөйлөрдү талкуулоого даярбыз. Бул Россиянын кызыкчылыктарына да айкалышса, биз климаттын өзгөрүшү да, айлана-чөйрө боюнча да өз ара аракеттешебиз. Бирок бул алакалардын түзүлүшү Брюсселдин демилгесинен улам атайы бузулду".
Брюссель шаарындагы НАТОнун саммити. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 18.02.2021
Көңүл Крымга бурулду. НАТО Байденге кантип ыңгайлашууда
Мындан сырткары, Лавров тышкы иштер жана коопсуздук саясаты боюнча ЕБдин жогорку өкүлү Жозеп Боррель Москвадан кайтканы достукка жатпаган бир катар билдирүүлөрдү жасаганын эске салды. Боррелдин пикиринде, Россия үмүттү актаган жок, заманга ылайык демократиялуу боло албады, Европадан тездик менен оолактоодо.
Лавров белгилегендей, иш жүзүндө баары тескерисинче: Брюссель өнөктөштүк жана кызматташтык жөнүндөгү макулдашуунун негизиндеги бардык механизмдердин бирин калтырбай ырааттуулук менен бузду. Анын ичинде жылына эки ирет өткөрүлчү саммиттер, Россия өкмөтү менен европалык комиссарлар жана Еврокомиссиянын төрагасынын ар жылкы жолугушуусу, төрт орток мейкиндикти түзүү боюнча долбоорлор, 20дан ашуун тармактык диалогдор, россиялык ТИМ башчысынын жана Евробиримдиктин жогорку өкүлүнүн катышуусунда Өнөктөштүк жана кызматташтык кеңешинин ар жылкы жыйыны да бар.
РФтин ТИМ башчысы калыстык менен белгилегендей, нормалдуу байланышты токтотуу демилгесин иш жүзүндө Россия көтөргөн жок, Евробиримдиктин өзүнөн чыкты. Россиялык дипломаттардын европалык бюрократтар менен сейрек байланышынын жыйынтыктары боюнча деле өз ара түшүнүшө албай келет. Анын ордуна Россиянын дарегине улам жаңы опузалоолор жаңырып, кезектеги санкциялар топтому менен коркутушат. Жозеп Боррелдин Москвага сапарынан кийин да дал ушундай эле болду. Брюсселге кайта элек жатып Россияны болушунча айыптап, Москвага жаңы санкцияларды тезинен киргизүүгө чакырды. Анда эмнеге келди деген суроо туулбай койбойт. Мындай жагдайда эч кандай диалог жүргүзүүнүн кажети деле жок. Натыйжада Европа биримдиги менен түзүлгөн макулдашуулар Брюссель тараптан алардын аткарыларына кепил эмес экени белгилүү. Эгер европалык аткаминерлер бир нерсени убада кылып, ал тургай өз милдеттенмелерин кагазда каттаган болсо да, бул чындап аткарылат дегенди билдирбейт. Европалык бюрократтын сөзү иш жүзүндө ал жазылган баракка да арзыбайт. Буга Украинанын мурдагы президенти Виктор Януковичтин айткандары да далил. Ал 2014-жылдын 21-февралында Евромайдандын лидерлери менен "Украинадагы саясий каатчылыкты жөнгө салуу жөнүндөгү макулдашууга" кол койгон.
Германиянын канслери Ангела Меркель. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 16.02.2021
Кымбатка түштү: Европа Россиянын айынан миллиарддаган чыгым тарткан
Макулдашуунун кепили бир катар европалык жогорку аткаминерлер болуп саналат. Эске салсак, Россиянын өкүлү документке кол коюудан баш тарткан. Антип да туура кылган, анткени Евробиримдиктин кепилдиги эч кандай күчкө ээ эмес болуп чыкты. Андан бир-эки күн өтпөй жаалданган топ украиналык президенттин резиденциясын алып койгон. Жогорку рададагы оппозиция Украинанын Конституциясын бузду деп Януковичти бийликтен четтетип, ал эми президент өлкөдөн качып кетүүгө аргасыз болгон. Булардын баары Варшава, Берлин жана Брюсселдин кубаттоосунда жүргөн. Януковичке берилген кепилдиктерге кол койгондордун эч бири аларды аткарууга кенедей да чара көргөн эмес. Баары тегиз эч кандай кепилдик берилбегендей түр көрсөтүп тим болушкан. Бул саясий алдамчылык эмей эмне? Лавровдун сөзүн талкууга алган айрым комментаторлор дагы бир маанилүү нерсеге көңүл бурушкан: Россиянын ТИМ башчысы – учурдун мыкты дипломаттарынын бири, ошондуктан анын ар бир сөзү маанилүү.
РФ министри ар бир кебин таамай терип сүйлөгөндүктөн, айткандарынын жалпы маңызын гана эмес, сөз төркүнүн да кылдат талдоо керек. Лавров Европа эмес, Евробиримдик менен мамилени үзүү жөнүндө айтканын мисалга алалы.
Россия үчүн маанилүү билдирүү да ушул. РФ эки нерсени: улуттуктан жогору койгон бюрократия жана Европанын айрым өлкөлөрүн так ажырата карайт. Санкциялар шартында да аздыр-көптүр РФ менен Европа өлкөлөрүнүн, айталы, ошол эле Германиянын ортосунда эки тарапка тең пайдалуу биргелешкен долбоорлор ишке ашырылат.
Боррель өңдүү ЕБ аткаминерлери биримдикке кирген белгилүү бир өлкөлөрдүн эмес, Вашингтондун таңууланган "тилектерине" шайкеш жеке жамааттык кызыкчылыктарды көздөйт.
Дал ушундан улам алар ЕБге мүчө болгон айрым өлкөлөрдүн кызыкчылыктарына каршы саясий чийинди таңуулап келишет. Тактап айтканда, Европанын басымдуу мамлекеттеринин Россия менен эзелтен бекем экономикалык байланышы бар.
Кеп Франция, Германия, Италия сымал ири оюнчулар жөнүндө эле эмес, бирок, албетте, бул үч мамлекет Евробиримдиктин орустардан оолактоо көз карашынан улам башкалардан көбүрөөк жабыр тартып келет.
Встреча главы МИД РФ С. Лаврова и верховного представителя ЕС Ж. Борреля - Sputnik Кыргызстан, 1920, 14.02.2021
Европа — Россия мамилеси: Боррелдин сапары алдын ала чалгындоо беле?
Ошону менен катар эле Брюсселдеги аткаминерлер өз маянасын дал ушул мамлекеттердин салык эсебинен аларына кымындай да тынчсызданып койбойт. Ошентсе да Сергей Лавровдун айткандарына кайра кайрылсак, Россия өзү үчүн маанисиз жана ал түгүл зыяндуу, улутка үстүрт караган европалык институттар менен байланыштан баш тартууну чечкенин белгилеп коюу дурус.
Кезегинде америкалык дипломат Генри Киссинжер "Европа менен сүйлөшүү үчүн кимге телефон чалышым керек?" деген суроону кабыргасынан койгон. Киссинжер бул менен АКШ үчүн маанилүү маселени жалпы европалык деңгээлде чечүү мүмкүн эместигин билдирген.
Россияга Лондон, Берлин же Париж менен өз-өзүнчө сүйлөшүүгө туура келет. Жылдар өттү, ал эми азыркы кырдаал эгер геостратегиялык масштабда өзгөрүүлөр орун алган болсо, тек гана үстүртөн жүргөнүн айгинелейт.
Лондон да жакында эле "бул топтон" чыгып кетпедиби. Берлин менен Париж Европа биримдигинин "саан уйларынын" ролунан жадап барат. Дал ушул убакта Россия үчүн Евробиримдиктин институттары жана алардын бюрократтары менен алакада болуу – майнапсыз жана болбогон иш.
Германия же Франция менен өз-өзүнчө сүйлөшкөн оң. Балким бул дайым жагымсыз боло бербеши мүмкүн, бирок пайдалуураак болору анык: өз ара кызыкчылыктар жана болжолдуу тил табышуу чеги түшүнүктүү.
Мындан ары Россия алар менен Брюсселди аралаштырбай баарлашмакчы, себеби бирдиктүү Европа эч кимдин үмүтүн актаган жок.
Жаңылыктар түрмөгү
0