Гусул, даават, замзам, азирет — диний сөздөрдүн кыргызча маанисин билесизби?

© Sputnik / Табылды КадырбековМусулмандар намаз убагында. Архивдик сүрөт
Мусулмандар намаз убагында. Архивдик сүрөт - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Кыргыз эли ислам динин туткандыктан сүйлөө речте диний терминдер арбын кездешет. Замзам суу, аалым, адал, азан деген сөздөрдү колдонгонубуз менен анын түпкү маанисин билбегендер деле болсо керек…

БИШКЕК, 13-окт. — Sputnik. "Тибиртке" рубрикасы Мамлекеттик тил комиссиясынын жардамы менен диний сөздөрдүн кыргызча маани-маңызын чечмеледи. 

Аалым — окумуштуу, илимпоз, окумал.

Аалы — жогорку, жогорку даражалуу, жогорку даражада турган адам.

Багымдат — эки ирекет парз намазы. Багымдат намазынын убагы — чыныгы таң аткандан баштап, күн чыккан мезгилге чейинки учур. 

Абат — эл орношкон, берекеси жайнаган жер.

Абу замзам — Харам мечитинин ичинде жайгашкан касиеттүү булактын аты. Дары, эм болуучу, айыктыруучу замзам суу. 

Бакыр — материалдык, же руханий жардамга муктаж адам. 

Аргымак. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жабагы, кунан, аргымак, ат, бышты — айырмасын билесизби?
Адал — ислам дининин эрежелери боюнча тыюу салынбаган, жасоого, пайдаланууга жол берилген жорук-жосун, жүрүм-турумдар же ичип-жешке уруксат кылынган тамак-аштар. Өтмө мааниде: күнөөсүз, таза, чыныгы туура. 

Адалат — калыстык, адилдик, калыс, адыл. 

Бешим — бешим намазы күн чак түштөн оогон мезгилден тартып, ар бир нерсенин көлөкөсү өз көлөкөсүнөн эки эсе узарган мезгилге чейинки аралыкта, башкача айтканда, чак түштөн 3-3,5 саат өткөн мезгилге чейинки убакытта окулат. 

Адам — биринчи киши, топурактан жаралган алгачкы жан. 

Гусул — даарат, тулку-бойду бүт белгилүү болгон шарият көрсөткөн тартипте таза суу менен жууп чыгуу. Гусулдун тилдик мааниси "жуунуу" дегенди билдирет. 

Адеп — жүрүм-турум сылыктык.

Ажылык — тилдик мааниси улуу нерсени максат кылуу, ал эми шарияттык мааниси белгилүү мезгилде, белгилүү жерде, белгилүү таризде аткарыла турган белгилүү амалдар. 

Азан — "кабардоо", "билдирүү", "жарыялоо" — мусулмандарды намазга чакыруу. Ар бир намаздын алдында мусулмандарга намаз убактысын билдирүү иретинде үн чыгарып айтылуучу чакырык. 

Даават — динге үгүттөө, чакыруу. 

Азим — белгилүү, даңктуу, улуу даражалуу, улуу-урматтуу дегенди түшүндүрөт. 

Азирети — ислам динин туткан элде халифтердин, пайгамбарлардын, олуя-машаяктардын улуу даражалуу, улук, улуу урматтуу деген маанидеги титулу.

Дарс — окуу, сабак. 

Айт — "майрам" деп которулат. Ислам дининдеги элдин жылына эки жолу майрамдоочу диний майрамы — Орозо айт жана Курман айт. 

Жакут — кымбат баалуу жылтылдаган асыл таш. 

Акбар — жогорку, бийик, жогорку даражалуу.

Жин — оттон жаралган акылы бар макулук.

Жаңылыктар түрмөгү
0