Открытие редакционного центра Sputnik Кыргызстан в Бишкеке - Sputnik Кыргызстан, 1920, 20.12.2021
Пресс-борбор

Шыкмаматов: "Кумтөр" маселесин цивилизациялык жол менен чечебиз

© Sputnik / Табылды КадырбековИнвестицияларды илгерилетүү жана коргоо министри Алмамбет Шыкмаматов
Инвестицияларды илгерилетүү жана коргоо министри Алмамбет Шыкмаматов - Sputnik Кыргызстан, 1920, 18.05.2021
Жазылуу
Алмамбет Шыкмаматовдун айтымында, "Кумтөр" менен акыркы келишим коррупциялык механизмдер менен түзүлгөн деген далилдер бар.
БИШКЕК, 18-май — Sputnik. "Кумтөр" маселесин Кыргызстан цивилизациялык жол менен чечүү аракетин жасап жатат. Бул тууралуу брифингде инвестицияларды илгерилетүү жана коргоо министри Алмамбет Шыкмаматов билдирди.
"Акыркы үч саясий окуянын бирине Кумтөрдөгү алтындын туура эмес бөлүштүрүлүшү себеп болгон. Бийликтин булагы эл болуп саналат. Эгерде азыр референдум өтсө, жарандардын 90 пайызы Кумтөргө байланыштуу маселени Кыргызстандын улуттук кызыкчылыгы үчүн карап чыгууга добуш берерине ишенем. 2011-жылы AMEC бирикмесинин эл аралык эксперттери Centerra Gold Inc. алтын артынан түшүп, экологияны коргоонун нормаларын унутта калтырып жатат деген жыйынтыкка келишкен. Финансылык эксперттердин кирешени бөлүштүрүү коррупция менен коштолгон деген корутундусу да бар", — деген ал.
Шыкмаматовдун пикиринде, инвестициялык климат жана "Кумтөр" маселеси боюнча тарыхый адилеттүүлүктү калыбына келтирүү — ар башка маселе.
Кумтөр алтын кени. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 18.05.2021
Таң калып турабыз. Канада бийлиги "Кумтөр" чыры боюнча билдирүү жасады
"Кумтөр" маселесин көтөрбөш үчүн дайыма инвестициялык климат, эл аралык соттор тууралуу айтылчу. Бизге эрктүүлүк жана чечкиндүүлүк жетпей жатты. Талаш-тартыштарды эл аралык сотто цивилизациялык жол менен чечүүгө даярбыз. Эл аралык сотто адатта көп иш каралат. Дүйнө жүзүндө маселелер болгон үчүн сот бар. Биз соттошууга даярбыз, жапайычылык менен мамиле кылып, дүйнөлүк коомчулуктун эрежелерин тааныбайбыз деп айткан жерибиз жок. Биз өзүбүзгө алган бардык эл аралык милдеттенмелерди аткарабыз", — деп билдирди министр.
Ал ошондой эле "Кумтөр" менен акыркы келишимдер коррупциялык механизмдерди колдонуу менен түзүлгөн деген далилдер бар экендигин белгиледи.

"Кумтөр Голд Компани" боюнча абал

7-май күнү Бишкек шаарынын Октябрь райондук соту "Кумтөр Голд Компани" ишканасын экологияга тийгизген залакасы үчүн деп мамлекетке 261 миллиард 719 миллион 674 сом (3 миллиард доллардан көбүрөөк) төлөөгө милдеттендирген
Ага чейин Жогорку Кеңеш министрлер кабинетине ишкананы сырттан башкарууга мүмкүндүк бере турган мыйзам долбоорун жактырган. Президент Садыр Жапаров 14-майда бул мыйзамга кол койгон.
Алтын куймалары. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 18.05.2021
Жыл башынан бери алтын экспорттоо 1,7 тоннага кыскарды. Статистика
Мындан улам канадалык Centerra Gold Inc. компаниясы дооматты негизсиз деп эсептеп, 2009-жылдагы келишимдин бузулушуна алып келерин айткан. 11-май күнү УКМК "Кумтөр Голд Компани" ишканасынын жетекчилери Кыргызстандан чыгып кеткенин билдирди.
Ал арада "Кумтөрдүн" ишин иликтеген мамкомиссия Centerra Gold Inс. менен кенге байланыштуу бардык келишимдерди жокко чыгарууну сунуштады. Анда 3,086 миллиард экологиялык зыян жана 1,166 миллиард салык төлөмдөрү боюнча, жалпысынан 4,3 миллиард доллар боюнча доо арыз берүү каралган.
Ал эми 17-майда Жогорку Кеңеш жыйында карап, Кумтөр алтын кенин убактылуу тышкы башкарууга алуу сунушун колдоду.
Centerra Gold Inc. — канадалык алтын иштетүүчү компания. Кыргызстандагы Кумтөр кенинде иштейт. Кыргызстан ишкананын болжол менен төрттөн бир бөлүгүнө ээлик кылат.
Жаңылыктар түрмөгү
0