Бешинчи муундагы Су-57 америкалык учактарды рыноктон сүрүп чыгарат

© Sputnik / Андрей Катаев / Медиабанкка өтүүСу-57 истребители. Архив
Су-57 истребители. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 06.06.2021
Жазылуу
Бешинчи муундагы россиялык Су-57 истребители чет элдик атаандаштарынан алда канча озуп чыккан, анткен менен үзгүлтүксүз жакшыртылып, мурдагыдан ыкчам, акылдуу жана күчтүү болуп барат.
Россиянын Аба-космостук күчтөрү функциялары арбын Су-57ге ээ болгонуна көп убакыт боло элек. Тагыраак, аталган күч бөлүгү 2020-жылдын декабрында муну менен куралданган. Бешинчи муундагы алгачкы сериялык истребитель быйыл жыл башында Түштүк аскердик округуна берилген. Аскерий баяндамачы Александр Хроленко Су-57нин жаңы артыкчылыктарына кеңири токтолгон.
Заманбапташтыруу аракети башталып, анын натыйжасында машина экинчи этаптагы кынтыксыз кыймылдаткычтарды, жасалма интеллект жана автоматташтырылган мүмкүнчүлүктөрдү, жетегиндеги "Охотник" оор учкучсуздарын башкаруу звеносун, гиперүндүү ракеталар жана багытталган кубаттуу революциялык куралы – ЭМИ-замбирегин алат.
Бешинчи муундагы аталган истребитель аба, жер жана суу бетиндеги буталардын бардык түрүн кыйратууга багытталган. Учуштун үндөн бийик крейсердик ылдамдыгына, ички фюзеляждык куралдары, радиотолкундарды сиңирүүчү катмары, борттук жабдуунун жапжаңы комплексине ээ. Жогорку маневрдүүлүгү жана аскердик мүнөздөмөлөрү менен айырмаланат.
АКШнын канаттуу ракетасын сыноо учурунда. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 26.05.2021
Россия дүйнөнү НАТОнун 8000 канаттуу ракетасынан куткара алат
Россиянын Аба-космостук күчтөрүнө 2024-жылдын аягына дейре Су-57 истребителинен 22 бирдик берилип, ал эми 2028-жылга чейин алардын саны күч бөлүктөрүндө 76га жеткирилет. Ошондон соң Су-57Э (экспорттук версиясы) Россиянын чет өлкөлүк союздаштары жана стратегиялык өнөктөштөрү камсыз болот. Батыш эксперттери россиялык Су-57ге болгон виртуалдык кезекте ондон ашуун өлкөнү санап чыгышкан, анын ичинде Казакстан да бар.
"Көзгө чалдыкпас" F-35 америкалык долбоорунун кайра-кайра кырсыкка кабылышынан, АКШнын Аскердик-аба күчтөрүнүн келерки жылы бул машинаны сатып алуудан жакында эле баш тартышынан улам дүйнөлүк курал рыногунда бешинчи муундагы россиялык Су-57 истребителинин келечеги кең. Адистердин пикиринде, аскердик технологиялар тынымсыз жарышып турган маалда жаңыртылган Су-57нин параметрлери жана мүнөздөмөлөрү НАТО өлкөлөрү үчүн таптакыр кол жеткис деңгээлге чыгат.

Аскердик эффективдүүлүк жана өндүрүш өсүшү

Он жылдарга эсептелген ири истребителдик программаны дайым учактын жана аны өндүрүүнүн ыкмаларынын улам жакшыртылып келгени айырмалап турат. Жакында эле РФ өнөр жай жана соода министри Денис Мантуров быйыл бекитилген графикке ылайык Су-57 курулушунун ыргагы өсөрүн айткан. Учактарда "Сатурн 30" жаңы кыймылдаткычтары (истребителдер дүйнөсүндөгү эң күчтүү) орнотулушу күтүлүүдө. РФ күчтөрү алар менен 2022-жылы куралдана башташат. Биринчи этаптагы кыймылдаткычтар (АЛ-41Ф1) бештен кем эмес машиналуу болушат. Су-57 истребителинин өндүрүшү дагы бир ирет 2024-жылы тездетилет. Курал жана авиониканын жаңы тутумдары менен катар фундаменталдык өзгөрүүлөр Су-57 планеринин конструкциясында байкалат. Сериялык машиналардын кыйла заманбап методдору истребителдин байкалбас артыкчылыгын арттырган.
Ошол эле учурда Денис Мантуров россиялык аскердик учкучсуз системаларга да токтолгон, алар дүйнөлүк деңгээлге төп келип, улам өнүгүп келет. Оор учкучсуздар менен биргеликте Су-57 аскердик башкаруу аба борборуна айланат.
Ушул айдын алгачкы күнү россиялык авиа куруу тармагындагы булак "Азыр Су-57 кабинасынан бир нече сокку уруучу учкучсуздарды башкаруу мүмкүнчүлүгү иштелип чыгууда... Истребитель өзү менен эки-төрт "Охотникти" алып жүрөт.
Су-57 истребителинин жана "Охотник" учкучсуз аппаратынын жасалма интеллекти операциялар колдонулганга чейин объективдүү талдоого жатпайт. Ошентсе да кыйыр белгилери, ал туурасындагы макалалар жана тарап кеткен маалыматтарга таянсак, россиялык адистер канчалык алдыга жылганын байкоого болот. Су-57нин жасалма интеллекти аскердик башкаруу тутумуна интеграцияланган. Учкуч тескеген истребитель да коюлган милдеттеринин 90 пайызын адамдын катышуусусуз алдын ала даярдалган программа боюнча аткара алат.
F-35A Lightning II учагы. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 30.05.2021
Пентагон эмнеге F-35A истребители жана Reaper учкучсузунан баш тартууда?
Эгер согушта учкуч жабыркап же өлтүрүлсө, Су-57 истребителинин "электрондук мээси" буталарын ийгиликтүү жок кылууга, автоматтык режимде базага кайтышына мүмкүндүк берет. Жетектөөчү Су-57 жана анын жетегиндеги "Охотник" интеллектуалдык теңдештикте болушу мүмкүн, себеби алар бир жерде – "Сухой" конструктордук бюросунда иштелип чыккан.
Жасалма интеллекти орнотулган "Охотник" учкучсузу полигондо буталарды кармоо жана ракеталык курал менен жок кылуу алгоритмдерин автономдуу өздөштүрүп жатканына бир топ ай болуп калды. Кийин борбордук түйүн алкагында Су-57 истребители менен өз ара аракеттешмекчи. Бирге пайдаланылганда 20 тонналык "Охотник" стелс-учкучсуздары учкуч айдаган жетектөөчү Су-57 менен байланышта аба жана жердеги буталарын жок кылып, тапшырмалардын толук спектрин аткарышат. "Охотниктер" сериялык түрдө 2024-жылдан тарта деп чыгарылат.
Бешинчи муундагы Су-57 истребители радар, лазер, радиоэлектрондук күрөш каражаттары, ошондой эле 195 жана 400 чакырымга чейинки аралыкты багындыра алчу К-77 жана Р-37М "аба – аба" тибиндеги жаңы ракеталар менен жабдылган өнүккөн коргоо тутумуна ээ.
Су-57 истребителинин артыкчылыгы жана куралдануусу америкалык F-22 жана F-35 истребителдери аткара албаган бир топ ыраак аралыктан коркунучтарын (буталарын) таап жана жок кылууга мүмкүндүк түзөт. Ошентсе да "Сухой" ишканасынын башкы куралдары – гипер үндүү ракеталар жердеги, суу бетиндеги жана суу түбүндөгү буталарын жок кылуу үчүн багытталган. Полигондук сыноолор ийгиликтүү өтүүдө.

Дүйнөлүк рынокту багындыруу

Су-57 абада артыкчылыкка ээ болуу үчүн жасалып, "жолу болбос" F-35ти айтпаганда бешинчи муундагы америкалык F-22 Raptor истребители технологиялык жактан кол жеткис. Салгылашта Су-57 оор учкучсуздар үчүн истребитель да, штурмовик же аба командалык пункт катары да кызмат өтөй алат.
"Сухойдун" негизги артыкчылыгы – жогорку маневрдүүлүгү жана душмандын радарларына анча байкалбастыгы, үндөн ыкчам ылдамдыкта узак уча алышы, бортунда бир далай арсеналды, атап айтканда, ар кыл топтогу чакан, орто жана узун аралыкка негизделген, анын ичинде 250 чакырымга чейинки аралыкты багындыра ала турган кемеге каршы ракеталарды ташый алышы.
Истребитель тоскоолдуктардан бекем коргой алчу аппаратурага жана көп каналдуу курал системасы менен жабдылган, ылдамдыкты саатына 2600 чакырымга чейин күүлөнө алат. Үнгө чейинки ылдамдыкта аракет этүү аралыгы иш жүзүндө – 5500 чакырым. Кыска күүлөнүү менен абага көтөрүлүп же конуу үчүн учакка кандайдыр өзгөчө аэродромдордун зарылдыгы жок.
Су-57 дүйнөдөгү эң кынтыксыз жана күчтүү истребителдердин бири катары таанылган. Уникалдуу мүнөздөмөлөрү истребителге эл аралык курал рыногунда да ийгиликке жетүүнү камсыздайт. Су-57 чет элдик буюртмачылардын кыйла кызыгуусун жаратат.
Искандер-М ыкчам-тактикалык ракеталык комплекси. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 04.06.2021
НАТО үчүн "тыюу салынган зона". "Искандерлер" жаңы ракеталуу болушту
1-июнда "Рособоронэкспорт" директору Александр Михеев жаңы россиялык истребителди сатып алууга төрт-беш өлкө ойлонуп жатканын маалымдады. Америкалык Military Watch басылмасы мындан да көп экенин кабарлаган.
Чөлкөмдөгү коңшуларынын Аскердик-аба күчтөрү бекемделишинен улам Алжир алгачкылардан болуп россиялык 14 Су-57Э истребителине буюртма берген, келишимдин наркы 2 млрд. долларды түзөт.
Су-57нин потенциалдуу ири буюртмачысы – Индия. Ал даяр бирдиктерди сатып алууга жана өз аймагында лицензиялык өндүрүш долбоорун ишке ашырууга ниеттенген. Индия жана Алжирден тышкары, Су-57 истребителине Кытай, Мьянма, Вьетнам, Малайзия, Иран жана Түркия да кызыгуусун билдирген. Соңку маалыматтар боюнча, виртуалдык кезекте Казакстан, Эфиопия, Египет турат.
Бешинчи муундагы россиялык Су-57 истребители уникалдуу тактикалык-техникалык мүнөздөмөлөрү, алтынчы муундагы технологиялар менен интеграциясы, өндүрүштүн оптимисттик келечеги жана жогорку экспорттук дарамети менен дагы далайга дейре таңгалдырары айкын.
Чет өлкөлүк буюртмачылардын саны улам арта берерин болжоого болот, себеби төртүнчү муундагы истребителдер эскирип барат. 2018-жылдан тарта иштелип чыгып келе жаткан россиялык же перспективдүү МиГ-41 колго түшүрүүчү-истребителин эсептебегенде дүйнөлүк рынокто Су-57нин татыктуу атаандашы бүгүн да, жакынкы келечекте да пайда болору көрүнбөйт.
Жаңылыктар түрмөгү
0