Радиостудия Sputnik Кыргызстан в Бишкеке - Sputnik Кыргызстан
Радио

Жолдошев: петроглифтер табылгандан тарта тарыхый баалуулук болуп эсептелет

© Sputnik / Табылды КадырбековГлавный специалист управления по охране культурного наследия Минкультуры КР Чынарбек Жолдошев
Главный специалист управления по охране культурного наследия Минкультуры КР Чынарбек Жолдошев - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Маданият, маалымат жана туризм министрлигинин Маданий мурастарды сактоо жана өнүктүрүү башкармалыгынын башкы адиси Чынарбек Жолдошев тарыхый эстеликтердин статусуна токтолду.
Жолдошев: петроглифтер табылгандан тарта тарыхый баалуулук болуп эсептелет

Тарыхый эстеликтер тууралуу мыйзамда так көрсөтүлгөн. Кыргызстандын аймагынан жөнөкөй жаран болобу, кайсы бир ишкана же чет өлкөлүк инсан болобу, тарыхый эстелик таап алса, аны өз алдынча талкалоого, бузууга, ал тургай ордунан жылдырууга акысы жок. Бардык өлкө аймагынан табылган тарыхый эстеликтер ошол замат "кол тийбестикке" ээ болот. Бул тууралуу Чынарбек Жолдошев Sputnik Кыргызстан радиосунун эфиринде маек куруп жатып билдирди.

Анын айтымында, тарыхый эстеликтер архитектуралык, монументалдык, искусстволук, жаратылыш тарабынан пайда болгон жана археологиялык болуп бөлүнөт. Булардын эң баалуусу — археологиялык табылгалар.

"Мыйзам боюнча республиканын кайсы гана аймагынан археологиялык эстелик табылбасын, ал мамлекеттик баалуулук катары эсептелип, зыян келтирүүгө тыюу салынган. Керек болсо жайгашкан ордунан да жылдырууга болбойт. Эгер бул эгин талаасы, курулуш түшө турган же башка бир турмуш-тиричиликке колдонулуучу аянт болсо, аны таап алган тарап Маданият, маалымат жана туризм министрлигине тез арада билдирүү жибериши зарыл. Аны археологдор иликтеп, өз баасын берген соң гана ал аймакта андан ары кандайдыр бир аракеттерди жүргүзсө болор-болбосу аныкталат. Кээ бир тарыхый эстелик табылган жерге керек болсо бак отургузууга да тыюу салынат. Ал эми Алай районуна караштуу Терген-Таш аймагы боюнча айта турган болсок, алгач бул жер илимге 1985-жылы белгилүү болгон. 2000-жылдары да окумуштуулар барып, иликтөө иштерин жүргүзүп, бирок тилекке каршы, толук аягына чыкпай токтоп калган. Демек бул жерди иликтенип жаткан тарыхый аймак десек болот. Мындай жерден көмүр казууга тыюу салынат. Азыр эми көмүр казуу иштери токтотулду. Иликтөө иштери жасалганда да алгач айыл өкмөтү, андан соң район, облустун деңгээлинде тиешелүү токтомдор чыгып, анан республикалык маанидеги тарыхый жай деп табылат. Тарыхый баалуу жай катары дүйнөлүк деңгээлде корголгон аймакка кирип калышы да мүмкүн", — деди Жолдошев.

Адис кыргызстандыктардан петроглиф же башка тарыхый эстеликтер табылган учурда дароо тиешелүү органдарга билдирип коюуну өтүндү.

Иштебеген Тарых музейинин айланасына тосмо эмне үчүн коюлган? Расмий жооп

Эскерте кетсек, мындан бир жума мурда Алай районуна караштуу Калдырама, Боз-Бээ, Ак-Бай жайлоолорунда жайгашкан Көк-Көлдүн айланасындагы уникалдуу петроглифтер талкаланып, көмүр казуу иштери жүрүп жаткандыгы тууралуу маалымат тараган. Көп өтпөй жергиликтүү бийлик казуу иштери убактылуу токтотулганын билдирген.

Жаңылыктар түрмөгү
0