Эксперт: рубль мунайдын арзандашынан жана Иран каатчылыгынын чечилишинен төмөндөдү

© Sputnik / Максим Богодвид / Медиабанкка өтүүРубль. Архив
Рубль. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Экономикалык маселелер боюнча эксперт Нургүл Акимованын пикиринде, рублдун курсу жана анын сомго карата болгон катышы дүйнөлүк рыноктогу мунайдын баасына түз таасирин тийгизип, Иран мунайдын наркына олуттуу таасир кыла алышы да өз ролун ойнойт.

БИШКЕК, 30-июль — Sputnik. Кыргызстанда сомго карата рублдин баасы акырындык менен төмөндөшү байкалууда. Улуттук банктын расмий курсу бонча бир ай ичинде орус валютасы 9 тыйынга жакын арзандады. 28-июнда рубль 1,122 сом турса, бир айдан кийин анын сомго карата баасы 1,083 сом болду. 

Валюта рыногунда да абал ушуга жакын. Бир ай мурун кардарлар рублду 1,112 сомдон, башкача айтканда 10 тыйынга арзан алып жатышкан.

Экономикалык маселелер боюнча эксперт Нургүл Акимованын пикиринде, рублдун курсу жана анын сомго карата катнашы дүйнөлүк рыноктогу мунайдын баасына түз таасирин тийгизип, Иран мунайдын наркына олуттуу таасир кыла алышы да өз ролу ойнойт.

"Кыргызстан — мунайдын анык импорттоочусу, Россия — анын анык экспорттоочусу. Эгер мунайдын баасы түшсө, РФте бюджет жана рублдун курсу жагынан кыйынчылыктар пайда болот. Себеби, алар каржылык байланышта турат жана биржадагы (чийки заттар боюнча) абалдан көз каранды. Кыргызстандын экономикасы РФке байланыштуу болгондуктан, жагымсыз абалды кыйыр болсо да сезет. Бул эки өлкө ортосундагы сооданын кыскарышынан көрүнүп турат",— дейт эксперт.

Акимова мунайдын кымбаташы Россиянын бюджети үчүн пайдалуу, бирок күйүүчү майлардын импорту кымбатташынан КР үчүн негизги товарлар менен кызматтардын баасы көтөрүлүп кетет деп эсептейт. 

"Ата мекендик сатып алуу жөндөмүнүн кыскарышы да экономикалык процесстерди басаңдатат. Рублдун курсунун төмөндөшүнө биринчи кезекте валюталык жана фондалык рыноктордогу кыймыл-аракет факторлору себеп", — дейт Акимова. 

Эксперттин пикиринде, Улуттук банк өзүнүн көп учурда ыңгайсыз чаралары менен улуттук валютанын ордун бекемдегендин ордуна, анын алсырашына түрткү болот. 

"Россиянын борбордук банкында таргеттерди (рыноктор акчаларды алып коюу) жана интервенцияларды (рынокко акчаларды чыгаруу) көп колдонуу адатка айланган. Азыркы дүйнө программалык ишке жана алдын ала божомолдоолорго эбак өткөн, жана проактивдүү позиция үстөмдүк кылышы керек", — деп кошумчалады экономист.

Акимованын пикиринде, мунайдын баасы үзгүлтүксүз төмөндөп жатат, анын себеби Иран бул рынокко кайра чыгууга ниеттенгендигинде, демек, мунайга байланышкан валютанын туруктуулугу солгундоп баштады. 

"ЕАЭБ өлкөлөрүнүн улуттук экономикалары программалык иш-аракеттерди талап кылууда. Айыл чарба өнөр жай комплексин жана анык секторду активдүү жандандырууга карата иш алып бара турган бийликтин аракеттерине үмүт бар", — деп белгиледи эксперт.

Өнүгүүнүн жаңы жана биринчи кезекте чийки заттарга байланышы жок өнүгүү "түйүндөрүн" издөө улуттук валютанын курсуна таасир кылып жаткан сырткы терс көрүнүштөрдү жеңилдетүүгө жардам берет.

Жаңылыктар түрмөгү
0